سرطان هوچکین و نان هوچکین

بیماری هوچکین و نان هوچکین چگونه بیماری هایی هستند ؟

بیماری هوچکین از گروه سرطان هایی است که لنفوم نامیده می شوند . لنفوم یک واژه عمومی است که به سرطان هایی اطلاق می شود که در سیستم لنفاوی به وجود می آیند .

سیستم لنفاوی بخشی از سیستم ایمنی بدن است . این سیستم به بدن کمک می کند تا با بیماری ها و عفونت ها مقابله کند . سیستم لنفاوی شامل شبکه ای از عروق باریک لنفاوی است که مانند عروق خونی در تمام بافت های بدن منشعب می شوند . عروق لنفاوی درون خود ، لنف راحمل می کنند که یک مایع آبکی بی رنگ است که حاوی سلول های مقابله کننده با عفونت ، به نام لنفوسیت می باشد . در طول این شبکه عروقی ، اندام های کوچکی به نام غده لنفاوی وجود دارد . خوشه هایی از غدد لنفاوی در زیر بغل ، کشاله ران ، گردن ، قفسه سینه و شکم یافت می شوند . بخش های دیگر سیستم لنفاوی طحال ، تیموس ، لوزه ها و مغز استخوان می باشند . بافت های لنفاوی همچنین در سایر قسمت های بدن نظیر معده ، روده ها و پوست یافت می شوند .

در بیماری هوچکین ، سلول های سیستم لنفاوی غیر طبیعی می شوند . آن ها با سرعت زیاد تقسیم می شوند و بدون هیچ نظم و کنترلی رشد می کنند از آن جا که بافت های لنفاوی در بیشتر قسمت های بدن حضور دارند بیماری هوچکین تقریبا از هر جایی می تواند شروع شود . بیماری هوچکین ممکن است در یک غده لنفاوی ، منفرد یا گروهی از غدد لنفاوی یا برخی اوقات در سایر قسمت های سیستم لنفاوی مثل مغز استخوان یا طحال رخ دهد . این نوع سرطان تمایل دارد که به طریقی نسبتا منظم از یک گروه غدد لنفاوی به گروه دیگر انتشار یابد به عنوان مثال ، بیماری هوچکینی که از غدد لنفاوی گردن شروع می شود . نخست به غدد فوق ترقوه ای و سپس به غدد زیر بغل و داخل قفسه سینه گسترش می یابد و نهایتا می تواند به هر جای بدن گسترش یابد .

لنفوم نان هوچکین هم ممکن است علاوه بر مغز استخوان ، طحال یا کبد و یا هر اندام دیگر رخ دهد .

عوامل خطر آفرین هوچکین و نان هوچکین :

 سن / جنس : بیماری هوچکین غالبا در رده سنی 15 تا 34 سال و یا در سنین بالای 55 سال بروز می کند و در مردان شایع تر از زنان است .

 سابقه خانوادگی : برادران و خواهران اشخاصی که مبتلا به بیماری هوچکین هستند نسبت به دیگران از خطر بالاتری برای ابتلای به این بیماری برخوردارند .

 ویروس ها : ویروس ابشتاین بار یک عامل عفونی است که ممکن است با افزایش خطر ابتلای به بیماری هوچکین مرتبط باشد .

علائم بیماری هوچکین و نان هوچکین :

 بزرگ شدن غیر دردناک غده های لنفاوی گردن ، زیربغل یا کشاله ران .

 تب راجعه غیر قابل توجیه .

 تعریق شبانه .

 کاهش وزن غیر قابل توجیه .

 خارش پوست .

 ضایعات پوستی در بیماران مبتلا به نان هوچکین .

تشخیص و مرحله بندی بیماری هوچکین و نان هوچکین :

 معاینات فیزیکی شامل لمس غدد لنفاوی گردن ، زیربغل و کشاله ران جهت بررسی آن ها از نظر بزرگی این غدد می باشد .

 اشعه ایکس : تصاویری از قسمت های درونی بدن که توسط تشعشات پرانرژی ایجاد می شود .

 CT اسکن .

 MRI : تصاویری با ارایه جزئیات از قسمت های درونی بدن که توسط یک آهن ربای قوی متصل به کامپیوتر به وجود می آید .

تشخیص بیماری بر اساس نمونه برداری صورت می گیرد . یک جراح ، نمونه ای از بافت لنفاوی ( تمام یا بخشی از یک غده لنفاوی ) را خارج می کند تا آسیب شناس بتواند آن را در زیر میکروسکوپ از نظر وجود سلول های سرطانی بررسی کند .

آسیب شناس بافت را مطالعه می کند و آن را از نظر وجود سلول های ریداشتنبرگ بررسی می کند . این سلول ها ، سلول های غیر طبیعی بزرگی هستند که معمولا با بیماری هوچکین یافت می شوند.

برای مرحله بندی بیماری ، پزشک از آزمایشاتی مشابه آنچه برای تشخیص بیماری هوچکین استفاده می شود ، کمک می گیرد ، اقدامات اضافه تر ، برای مرحله بندی بیماری میتواند شامل ، نمونه برداری های اضافه از غدد لنفاوی ، کبد ، مغز استخوان یا سایر بافت ها باشد .

انواع لانفوم نان هوچکین :

اکثر این طبقه بندی ها بر اساس شکل سلول های سرطانی در زیر میکروسکوپ و سرعت رشد و تکثیر و انتشار آن ها می باشد . لنفوم های مهاجم تحت عنوان لنفوم های درجه متوسط یا بالا تقسیم بندی شده اند . این لنفوم ها تمایل زیادی به رشد و انتشار سریع دارند . لنفوم های غیرفعال به مواردی اطلاق می شود که درجه پایین هستند و رشدی کاملا آهسته دارند و علایم کمتری را هم ایجاد می کنند .

روش های درمانی :

رادیوتراپی یا پرتودرمانی و شیمی درمانی شیوه های معمول درمان بیماری هوچکین هستند .

 پرتودرمانی : که رادیو تراپی هم نامیده می شود ، استفاده از پرتوهای پرانرژی برای نابود کردن سلولهای سرطانی می باشد بسته به مرحله بیماری تصمیم گرفته می شود که پرتو درمانی به تنهایی یا همراه با شیمی درمانی صورت گیرد . پرتوی مورداستفاده برای درمان بیماری هوچکین از نوع پرتو خارجی است که از دستگاهی بیرون می آید که اشعه را روی قسمت های خاص بدن متمرکز می کند .

 شیمی درمانی : استفاده از داروها برای نابودکردن سلول های سرطانی است . شیمی درمانی مورداستفاده برای بیماری هوچکین معمولا شامل ترکیبی از چندین دارو است ، شیمی درمانی ممکن است به تنهایی استفاده شود یا به دنبال آن پرتو درمانی هم صورت گیرد .

 پیوند مغز و استخوان در نان هوچکین : یکی از روش های درمان لنفوم نان هوچکین به ویژه در مواردی که سرطان عود کرده باشد . پیوند مغز و استخوان است . در این روش سلول های سالم ریشه ای ( سلول های پیش ساز نابالغ خونی ) جایگزین سلول های تخریب شده سرطانی با مقادیر بالای شیمی درمانی یا پرتو درمانی می شود .

 درمان بیولوژیکی یاایمونوتراپی در نان هوچکین : شیوه ای از درمان است که در آن سیستم ایمنی بدن به طور مستقیم یا غیر مستقیم ، جهت مقابله با سرطان یا به حداقل رساندن عوارض جانبی سایر روش های درمانی استفاده می شود .

 جراحی در مبتلایان به نان هوچکین : جراحی ممکن است برای خارج کردن تومور انجام گیرد . در طی جراحی ، بافت های اطراف تومور و نزدیک غدد لنفاوی نیز خارج می شوند .

مراقبت های پیگیرانه :

اشخاصی که مبتلا به بیماری هوچکین بوده اند باید پس از پایان درمان نیز به طور منظم تا آخر عمر تحت معاینات پیگیرانه قرار گیرند . بیمارانی که به دلیل بیماری هوچکین تحت درمان قرار گرفته اند ، خطر بالایی برای ابتلا به لوسمی ، لنفوم نان هوچکین ، سرطان های روده ، ریه ، استخوان ، تیروئید و پستان دارند .

تومورهای هیپوفیز

اغلب تومورهای هیپوفیز خوش خیم هستند . تقریبا تمام تومورهای خوش خیم غده هیپوفیز آدنوما ( آدنوم ) نام دارد .( آدن به معنی غده و اما به معنی تومور است ) . تومورهای بدخیم غده هیپوفیز نادر هستند .

در این قسمت از جمجمه برای رشد تومور فضای بسیار اندکی موجود می باشد بنابراین اگر چه تومور از یک تومور ( 5/2 سانتی متر ) بزرگ تر شود ، باعث فشار و آسیب به نواحی مجاور مغز می گردد .

 بسیار از آدنوم ها مقادیر زیادی از یک یا چند هورمون هیپوفیز را تولید و آزاد می کنند ، که می تواند سبب ایجاد علائم جدی شود .

 گاهی آدنوم هیپوفیزی هیچ نوع هورمونی ترشح نمی کند و گاهی فقط برخی هورمون ها را ترشح می کند . این امر منجر به کمبود سایر هورمون های غده هیپوفیز می شود که تومور آن ها را تولید نمی کند .

 تومورهایی که کوچکتر از یک سانتی متر می باشند ، میکروآدنوم نامیده می شوند .

 تومورهای بزرگتر از یک سانتی متر ماکروآدنوم نامیده می شوند . ماکروآدنوم ها به دو صورت بر روی سلامت فرد اثر می گذارند . نخست آن که سبب ایجاد علائمی می شوند . دوم آن که آن ها علائمی ایجاد می کنند که سبب آسیب به بافت ها یا اعصاب مجاور می شود که بیشتر بر روی اعصاب بینایی تاثیر می گذارد .

 بر این اساس آدنوم ها به گروه های زیر طبقه بندی می شوند :

1.                  آدنوم تولید کننده پرولاکتین ( پرولاکتینوما )

2.                  آدنوم ترشح کننده هورمون رشد

3.                  آدنوم ترشح کننده هورمون کورتیکوتروپ ( ACTSH)

4.                  آدنوم ترشح کننده گنادوتروپ

5.                  آدنوم ترشح کننده تیروتروپ (TSH)

6.                  آدنومی که هورمون ترشح نمی کند .

7.                  آدنومی که چند هورمون ترشح می کند که اغلب پرولاکتین و هورمون رشد می باشد .

کرانیوفارنژیوم :

این تومور در واقع تومور غده هیپوفیز نیست بلکه قابلیت گسترش به هیپوفیز یا سایر نواحی جمجمه را دارد . این تومور عموما در اطفال و جوانان رخ می دهد اما در سایر سنین نیز دیده شده است . کرانیوفارنژیوم هورمون های هیپوفیزی را به هیپوتالاموس اتصال می دهد ، سبب اختلال در تولید هورمون می شود ، مانند آدنوم ، این تومور نیز اغلب خوش خیم خواهد بود اما گاهی به هیپوتالاموس و نواحی مجاور گسترش یافته ، سبب اختلال در بینایی یا ایجاد سایر اختلالات در سیستم عصبی می شود . بچه هایی که به این تومور مبتلا هستند علیرغم چاق بودن ، رشد کندی دارند . آن ها اغلب دچار اختلال بینایی هستند .

آمارهای مهم درباره تومورهای هیپوفیز :

اغلب این تومورها از نوع آدنوم هستند. موارد بسیار اندکی از تومورهای هیپوفیزی سبب مرگ می شوند .

 تقریبا 4/1 از آدنوم ها پرولاکتین تولید می کنند .

 4/1 دیگر از تومورها هیچ هورمونی تولید نمی کنند .

 آدنوم تولید کننده هورمون رشد 15% تا 20% از آدنوم های هیپوفیز را شامل می شود .

 آدنوم کورتیکوتروپ ( تولید کننده ACTH) 10% تا 15% آدنوم های هیپوفیزی را شامل می شود .

 آدنوم ترشح کننده گنادوتروپ ها ( تولید کننده FSH و یا LH ) حدود 10% از این موارد را شامل می شود .

 آدنوم ترشح کننده تیروتروپ ( هورمون محرک تیروئید ) نادر است .

 کرانیوفارنژیوم شامل 10% از تومورهای داخل جمجمه ای در اطفال می شود . هر ساله تقریبا 200 مورد از این نوع تومور در آمریکا تشخیص داده می شود .

عوامل خطر زا تومورهای هیپوفیز چیست ؟

مالتیپل نئوپلازی اندوکرین نوع یک (MEN1) عاملی است که باعث افزایش ابتلای فرد به سرطان هیپوفیز ، پاراتیروئید و لوزالمعده می شود . این عامل به نیمی از بچه هایی که والدین شان به آن مبتلا هستند به ارث می رسد . اگر خانواده فردی سابقه ای از سندرم MEN1 وجود داشته باشد او بایستی با پزشک خود مشورت کند .

علت تومورهای هیپوفیز چیست ؟

جهش در DNA باعث ایجاد مالتیپل نئوپلازی اندوکرین نوع 1 (MEN1) می شود این حالت تقریبا دلیل تمام موارد تومورهای هیپوفیزی است که در افراد یک خانواده دیده می شود اما این تومور فقط شامل 3% از تومورهای هیپوفیز می شود .

مطالعات اخیز نشان داده است که در حدود 40% از آدنوم هایی که هورمون رشد ترشح می کنند ، یک اختلال اکتسابی در پروتئین ویژه ای به نام GS آلفا دیده می شود . اختلال در این پروتئین در سایر آدنوم های هیپوفیزی کمتر است .

علائم و نشانه های تومورهای هیپوفیزی :

علائم و نشانه های ناشی از ماکروآدنوم و کارسینوم هیپوفیز :

1.      فلج شدن حرکت چشم که سبب دوبینی یا تاری دید می گردد .

2.      فقدان بینایی محیطی .

3.      کوری ناگهانی .

4.      سردرد .

5.      سرگیجه .

6.      فقدان هوشیاری .

اختلالات بینایی زمانی رخ می دهد که تومور بر روی عصب بینایی فشار وارد آورد . فقدان ناگهانی هوشیاری و حتی مرگ به دلیل خونریزی ناگهانی داخل تومور نیز ممکن است رخ بدهد .

فقدان هر نوع هورمون علامت خاص خود را ایجاد می کند که شامل موارد زیر خواهد بود :

1.      تهوع

2.      ضعف

3.      کاهش یا افزایش بی دلیل وزن

4.      قطع قاعدگی در خانم ها

5.      ناتوانی جنسی به صورت اختلال در نعوظ

6.      کاهش میل جنسی

علائم و نشانه های ناشی از آدنومی که هورمون رشد ترشح می کند :

در بچه ها مقادیر زیاد هورمون رشد باعث تحریک رشد تمام استخوان های بدن می شود . این حالت ژیگانتیسم نام دارد . علائم بالینی آن عبارتند از :

 قد بسیار بلند ( گاهی بند تر از 7پا یا حدود 2 متر و 10 سانتی متر ).

 رشد بسیار سریع

 درد مفاصل

 افزایش تعریق .

در بالغین استخوان دراز به ویژه در ناحیه بازوها و ساق ها و ران ها قادر به رشد نیستند اما در استخوان های دست ها ، پا ، جمجمه و آرواره رشد زیادی خواهند داشت . به همین دلیل این افراد بلند قد نمی شوند ، در عوض دچار حالتی به نام آکرومگالی می شوند که علائم و نشانه های زیر را دارد :

 رشد جمجمه ، دست ها ، پاها که منجر به افزایش سایز کلاه ، کفش ، دستکش و حلقه می شود .

 کلفت شدن صدا .

 تغییر در ظاهر صورت که به دلیل رشد بی رویه استخوان صورت به وجود می آید .

 بدلیل رشد آرواره فاصله بین دندان ها زیاد می شود .

 درد مفاصل .

 افزایش تعریق .

 سنگ های کلیوی .

 بیماری کلیوی .

 سردرد .

 دیابت شیرین ( افزایش قند خون ) .

علائم و نشانه های آدنوم ترشح کننده کورتیکوتروپ ( ACTH) :

 افزایش وزن بی دلیل به ویژه در ناحیه قفسه سینه و شکم .

 خطوط ارغوانی رنگ بر روی شکم .

 افزایش رشد مو ( بر روی صورت ، قفسه سینه و یا شکم .)

 تورم صورت .

 رسوب چربی در محل اتصال مفاصل پشت گردن به مهره ها .

 بدخلقی یا افسردگی .

 کبود شدن بدن به سادگی .

 دیابت شیرین ( افزایش قند خون )

 افزایش فشار خون .

 بی نظمی یاقطع دوره های عادت ماهیانه ( قاعدگی )

 پوکی استخوان ( ضعف استخوان که گاهی منجر به شکستگی می شود .)

علائم و نشانه های ناشی از ترشح پرولاکتین توسط آدنوم – علائم و نشانه های وجود آدنومی که پرولاکتین تولید می کند : ( پرولاکتینوما ) :

پرولاکتینوما شایع ترین تومور این گروه در زنان جوان و مردان مسن است . در زنان بالغ ، افزایش میزان پرولاکتین سبب قطع شدن دوره های قاعدگی شده ، تولید غیر طبیعی شیر از پستان را که گالاکتوره ، نام دارد سبب می شود . در مردان ، ناتوانی جنسی و نیز کاهش میل جنسی از نخستین علائم به شمار می روند . اگر این بررسی های لازم صورت نگیرد و رشد تومور ادامه یابد ، سردرد و اختلالات بینایی رخ خواهد داد .

علائم و نشانه های آدنومی که تیروتروپسین ترشح می کند : ترشح بیش از حد هورمون محرک تیروئید (TSH) سبب می شود که غده تیروئید هورمون های زیادی ترشح کند . چنین بیمارانی معمولا علائم ها هایپر تیروئیدی از خودشان نشان می دهند که عبارت است از :

 افزایش ضربان قلب .

 لرزش.

 کاهش وزن .

 افزایش اشتها .

 احساس گرما.

 اختلال دربخواب رفتن (اختلال در خوابیدن ) .

 اضطراب .

 حرکات مداوم روده .

 تورم غده تیروئید در جلوی گردن .

علائم و نشانه های آدنومی که گنادوتروپ ترشح می کند : این آدنوم هورمون لوتیزه کننده (LH) و یا هورمون محرک فولیکول (FSH) را می سازد . این تومور چندان شایع نیست . افزایش دو هورمون فوق باعث بی نظمی قاعدگی در زنان می شود . گاهی آدنوم پس از آن که آن قدر بزرگ شد که باعث سر درد یا اختلال در بینایی شد ، تشخیص داده می شود .

تومورهای هیپوفیز چگونه تشخیص داده می شوند ؟

اولین قدم گرفتن یک شرح حال دقیق و بررسی علائم خطر و نشانه های بیماری است . پزشک در مورد وجود سابقه تومور هیپوفیز در خانواده شخص ، پرکاری تیروئید ، سنگ های متعدد کلیوی ، زخم های معده ، کاهش قند خون یا تومورهای غده فوق کلیه از بیمار سوالاتی می پرسد .

آزمایش بیو شیمیایی برای آدنومی که هورمون رشد ترشح می کند . اندازه گیری میزان هورمون رشد و عامل رشد شبه انسولینی 1 (IGF -1 ) در نمونه های خونی است که صبح ناشتا از بیمار گرفته شده باشد .

اگر مقدار هر دو هورمون ذکر شده بالا باشد وجود تومور هیپوفیز قطعی است . اگر مقدار آن ها اندکی افزایش یافته باشد ، تست مهارگلوکز انجام می شود . در این حالت شخص یک نوشیدنی شیرین میخورد و اندکی پس از آن میزان هورمون رشد خونش اندازه گیری می شود . در حالت طبیعی میزان هورمون رشد کاهش می یابد اما اگر مقدار هورمون رشد همچنان بالا باقی بماند ، وجود آدنوم هیپوفیزی مطرح می گردد .

آزمایش بیوشیمیایی برای تشخیص آدنومی که هورمون کورتیکوتروپ ترشح می کند (ACTH) : در چنین آزمایش هایی مقدار کورتیزول و هورمون ACTH در نمونه های خونی در اوقات مختلف روز سنجیده می شود . یک نمونه از ادرار 24 ساعته اغلب تولید روزانه کورتیزول و سایر هورمون های استروئیدی را مشخص می کند .

آزمایش دیگر شامل اندازه گیری میزان ACTH است . این آزمایش گاهی پس از دریافت یک دوز از داروهای قوی شبیه کورتیزون نظیر دگزامتازون انجام می شود . این آزمایش به تشخیص آدنوم ترشح کننده که کورتیکوتروپ ترشح می کند از سایر بیماری ها نظیر تومور غده فوق کلیه که علائم مشابهی دارد کمک میکند .

آزمایش بیوشیمیایی برای آدنومی که پرولاکتین ، گنادوتروپ و تیروتروپ ترشح می کند .

MRI.

نمونه برداری از سیاهرگ ها :

در این حالت یک لوله بسیار باریک از طریق سیاهرگ کشاله ران وارد سینوس متروسال ( استخوان خاره ) شده و از سیاهرگ های کوچک طرفین هیپوفیز نمونه خونی بر می دارد . پس از تزریق هورمون آزاد کننده کورتیکوتروپ 

، نمونه های خونی برداشته شده و میزان ACTH سمت دیگر غده مقایسه می شود . در سمتی که میزان هورمون ACTH بالا باشد ، تومور هیپوفیز وجود دارد .

درمان تومورهای هیپوفیز :  جراحی : جراحی عموما از طریق استخوان اسفنوئید انجام شده و غده هیپوفیز برداشته می شود . گاهی براشتن تومور با روش کرانیوتومی انجام می شود . به این ترتیب که جراح از طریق ایجاد شکاف در جمجمه تومور را برمی دارد . این روش فقط برای تومورهای بزرگ و پیچیده انجام می شود .  رادیو تراپی .  رادیوتراپی کان ون تیونال : از این روش در مواردی استفاده میشود که تومور پس از انجام جراحی مجددا عود کرده یاعلائم ناشی از آن با دارو تسکین نیابد . در این روش اشعه مستقیما به تومور تابانده می شود . این کار 5 بار در هفته و به مدت 4-6 هفته انجام می گیرد .  رادیو تراپی استروتاکتیک : این یک روش جدید رادیوتراپی است که در آن از اشعه گاما استفاده می شود که مستقیما به تومور تابانده و بر روی آن متمرکز خواهد شد .  رادیوتراپی را ذرات پروتون : فایده این روش آن است که مستقیما بر روی تومور هیپوفیز متمرکز می شود . درمان تومورهایی که هورمون ترشح می کنند : درمان پرولاکتینوما ( آدنومی که هورمون پرولاکتین ترشح می کند ) بر خلاف سایر تومورهای هیپوفیز در مورد پرولاکتینوما ، جراحی نخستین روش درمان نیست . برای درمان این آدنوم 2 داروی بروموکریپتین ( پارالودل ) و کابرگولین ( دوستینکس) بسیار موثرند که هم از ترشح پرولاکتین و هم از رشد تومور جلوگیری می کنند . عوارض جانبی این داروها عبارتند از : خواب آلودگی ، گیجی ، تهوع ، استفارغ ، اسهال یا یبوست و افسردگی . درمان آدنوم های مترشحه هورمون رشد : بهترین درمان برای این نوع تومورها جراحی است . اگر جراحی موفقیت آمیز نبود از رادیو تراپی استفاده می شود . اگر این روش هم برای جلوگیری از ترشح هورمون توسط تومور بی اثر بود . می توان از دارو درمانی کمک گرفت . داروهایی نظیر بروموکریپ تین یا کابرگولین میزان هورمون رشد را در 20 درصد از بیماران کاهش می دهند . داروی اکتروتید تولیدهورمون رشد توسط آدنوم را مهار کرده و باعث برگشت مقدار عامل رشد شبه انسولین 1 (IGF-I) به مقدار طبیعی اش در 65% از بیماران می شوند . متاسفانه تجویز این دارو به صورت زیرپوستی و 3 بار در روز خواهد بود . داروی جدیدتری به نام لانروتید در جلوگیری از ترشح هورمون رشد موثر بوده است . هر دو این داروها آثار جانبی دارند که عبارتند از : تهوع ، استفراغ ، اسهال ، درد معده ، سرگیجه ، سردرد و درد در محل تزریق . درمان آدنومی که هورمون کورتیکوتروپ ترشح می کند (ACTH) : درمان انتخابی جراحی است . اگر جراحی موثر نبود ، رادیوتراپی توصیه می شود . در صورت عدم موفقیت جراحی و رادیوتراپی ، از داروها برای درمان استفاده خواهد شد . داروی سیپروهپتادین ( پری اکتین ) تولید ACTH را در 50% از این نوع تومورها مهار می کند . این داروها عبارتند از : کتوکونازول ، آمینوگلوتامید و میتوتان . درمان آدنوم هایی که تیروتروپین (TSH) ترشح می کنند : درمان انتخابی جراحی است . اگر این روش موثر نباشد رادیوتراپی انجام میشود . در صورت عدم موفقیت در درمان توسط جراحی یا رادیوتراپی ، استفاده از داروهایی که قادرند تولیدهورمون توسط تیروئید را کاهش دهند توصیه می شود . درمان آدنومی که گنادوتروپین ترشح می کند : درمان انتخابی به ویژه در مواردی که تومور بزرگ بوده یا علائمی ایجاد کرده جراحی است . اگر جراحی نتواند از طریق جراحی تمام تومور را بردارد ، رادیوتراپی توصیه می شود . درمان تومورهایی که هورمون ترشح نمی کنند ( تومورهایی که علائم زیادی ایجاد می کنند ) : در این حالت درمان ، جراحی است ، اگر جراحی موفقیت آمیز نبود ، از رادیوتراپی استفاده می شود . در این حالت از دارو برای درمان استفاده نمی شود . درمان کرانیوفارنژیوم : تومورهای کوچک این گروه را می توان از طریق یک جراحی ساده به طور کامل برداشت . تومورهای بزرگ این گروه توسط جراحی و رادیوتراپی قابل درمان خواهند بود . هدف از جراحی ، تخلیه مایع داخل تومور و برداشتن بخشی از تومور است .

سرطان غدد بزاقی

عمل غدد بزاقی :

غدد بزاقی مایع لغزنده ای در داخل گلو و دهان ترشح می کنند . در بزاق موادی وجود دارد که به هضم غذا کمک می کند . ضمنا در بزاق مواد ضد عفونی کننده نیز وجود دارد که ازدهان و گلو در برابر عفونت ها محافظت می کند .در نوع غدد بزاقی وجود دارد ، غدد بزاقی بزرگ و کوچک .

غدد بزاقی بزرگ شامل سه غده به نام ها غدد بناگوشی ، غدد زیر فک و غدد زیر زبان می باشند .

تقریبا 600 تا 10000غده کوچک نیز در زیر لب ها ، زبان ، کام نرم و سخت و در داخل گونه ها ، بینی ، سینوس ها و حنجره قرار دارند . 80% از تمام تومورهای به وجود آمده در قسمت بناگوشی هستند .

انواع تومورهای غدد بزاقی :

نوع درجه 1 بسیار شبیه غدد بزاقی طبیعی است و به آرامی رشد کرده ، پیش آگهی خوبی دارد.

پیش آگهی و ظاهر درجه 2 چیزی بین درجه 1و3 است .

در نوع درجه 3 سلول ها با حالت طبیعی کاملا تفاوت دارند و اغلب سریع رشد کرده و به نقاط دیگر بدن منتشر می شوند . آن ها به راحتی قابل درمان نیستند .

آمارهای مهم در مورد سرطان غدد بزاقی :

این سرطان شیوع زیادی ندارد و 1 % تمام سرطان ها و 7 درصد از سرطان های ناحیه سر و گردن را شامل می شود .

چه عواملی خطر ایجاد سرطان بزاقی در افراد را افزایش می دهد ؟

قرار گرفتن در معرض اشعه ایکس .

قرار گرفتن در برابر مواد صنعتی .

رژیم غذایی .

سابقه خانوادگی .

علایم و نشانه های سرطان غدد بزاقی چیست ؟

وجود یک توده در صورت ، گردن یا دهان .

دردی که به تدریج در صورت ، دهان و گردن بیشتر شود .

بوجود آمدن تفاوت دراندازه یا شکل سمت چپ و راست صورت یا گردن .

احساس گزگز در بخشی از صورت .

احساس کرختی در بخشی از عضلات صورت .

روش های تشخیصی برای سرطان غدد بزاقی :

معاینه فیزیکی : معاینه اطلاعات زیادی درباره علائم وجود این سرطان به ما می دهد . پزشک باید ناحیه غدد بزاقی و گردن را به دقت معاینه کند . ضمنا باید به وجود کرختی در عضلات ناحیه صورت نیز توجه داشته باشد .

CT اسکن .

MRI.

اسپیره کردن توسط سوزن FNA .

مرحله بندی سرطان غدد بزاقی چگونه انجام می شود ؟

رایج ترین روش برای مرحله بندی سیستم TNM است که توسط انجمن سرطان آمریکا ابداع شده است .

مرحله I : اندازه تومور کوچکتر از 4 سانتی متر است و محدود به غدد بزاقی است .

مرحله II : سرطان به بافت صورت یا گردن گسترش یافته ، گاهی هم اندازه آن بین 4 تا 6 سانتی متر است اما در خارج از غده دیده نمی شود .

مرحله III : تومور کوچکتر از 5/3 سانتی متر است اما به گره های لنفاوی همان سمت گسترش یافته است یا از 3 سانتی متر کوچکتر است .

مرحله IV : تومور از 6 سانتی متر بزرگتر بوده یا به اعصاب و استخوان های ناحیه صورت هم رسیده است یا اندازه تومور بین 4 تا 6 سانتی متر بوده ، به گره های لنفاوی مجاور در همان سمت گردن گسترش یافته است .

سرطان غدد بزاقی چگونه درمان می شود ؟

جراحی : در بسیاری موارد غدد بزاقی سرطانی شده و بافت های اطراف آن را توسط جراحی بر میدارند . در مراحل پیشرفته سرطان یا وقتی سرطان به گره های لنفاوی ، سر یا گردن رسیده باشد ، جراح معمولا گره های لنفاوی را نیز بر می دارد . بهتر است قبل از جراحی با جراح مشورت کنید .

جراحی غدد بزاقی : چون 80% تومورها در ناحیه بناگوشی رخ می دهد . این جراحی مهم تر است . این جراحی ممکن است بر روی اعصاب ناحیه صورت که از کنار این غده می گذرند اثر بگذارد . بیشتر سرطان های غده بناگوشی از لب سوپرفشیال ( بخش سطحی ) شروع می شوند . اگر سرطان از نوع زیر فکی یا زیر زبانی باشد ، جراح تمام غده و مقداری از بافت های اطراف آن و یا استخوان را نیز بر می دارد . برخی اعصاب مهم از این نواحی عبور می کنند که حرکات و حس زبان را کنترل می کنند . سرطانهای غدد بزاقی ریز در لب ها ، کام سخت یا نرم ، حفره دهان ، گلو ، حنجره ، بینی ، و سینوس ها به وجود می آید . جراح به طور معمول برخی از این بافت ها را نیز در طی جراحی برمی دارد . گاهی ر طی جراحی اعصاب قطع می شوند یا به غدد عرق آسیب وارد می شود . در چنین حالتی سندرم فری به وجود می آید که در آن ، عرق از بخشی از صورت در موقع جویدن خارج می شود . این حالت را می توان با تجویز دارو یا جراحی درمان کرد .

برش کردن : اگر سرطان در مراحل پیشرفته باشد یا به غدد لنفاوی رسیده باشد ، جراح از طریق گردن عمل جراحی را انجام می دهد .

اشعه درمانی : رادیو تراپی می تواند حالتی مثل آفتاب سوختگی یا پوست برنزه یا چروکیده در فرد به وجود آورد . بعضی آثار جانبی مثل خشکی دهان و آسیب به غده تیروئید قابل پیشگیری هستند . در موارد کمی لازم است که درمان صورت گیرد مثلا می توان از قرص برای جبران هورمون های تیروئید استفاده کرد . خشکی دهان می تواند باعث آسیب به سایر غدد بزاقی و فساد دندان ها شود . رادیوتراپی می تواند موجب زخم های موقتی در گلو ، خشونت صدا و اشکال در بلع ، از دست دادن نسبی یا کامل حس چشایی ، درد استخوانی آسیب به استخوان ها و نیز احساس خستگی در فرد شود .

بررسی دندان ها : لازم است ضمن رادیو تراپی ، دندان های فرد بررسی شوند ، گاهی اوقات باید دندان ها را کشید .

شیمی درمانی .

سرطان غده هیپوفیز

تومورهای هیپوفیز کدامند ؟

غده هیپوفیز در داخل جمجمه و درست در بالای مسیر سوراخ بینی و در بالای قسمت پشتی بدون استخوان ( گوشتی ) سقف دهان قرار دارد . این غده در داخل فضای استخوانی کوچکی به نام سلاتورسیکا قرار گرفته است . این غده کوچک مستقیما با بخشی از مغز یعنی هیپوتالاموس ، ارتباط دارد . این ارتباط تاثیر زیاد و پراهمیتی در ارتباط بین فعالیت مغز و سیستم اندوکرین ( ترشح هورمون) ایفا می کند .

هورمون های غده هیپوفیز :

غده هیپوفیز از دو بخش قدامی ( جلوئی ) و خلفی ( عقبی ) تشکیل شده که هر کدام آن ها عملکردهای مجزایی دارند . بخش خلفی آن کوچکتر بوده و در واقع ادامه بافت مغز می باشد . دو هورمون به نام های وازوپرسین یا همان ADH یا به عبارت دیگر هورمون ضد ادرار ( آنتی دیورتیک ) و اکسی توسین در قسمت خلفی ساخته و ترشح می شوند .

سرطان تخمدان

تخمدان ها

تخمدان ها منشاء سرطان تخمدان است . تخمدان ها در طرفین رحم در حفره لگن قرار دارند . لوله های فالوپ آن ها را به رحم وصل می کند . تخمک از راه لوله ها برای بارور شدن به رحم منتقل می شود .

تخمدان ها از دو نوع بافت تشکیل شده اند . ژرم سل که تخمک تولید می کند . هر ماه از زمان بلوغ تا یائسگی به طور طبیعی ماهانه یک تخمک تولید می شود که وارد لوله فالوپ می شود وتخمدان ها از سلول های دیگری نیز تشکیل شده اند که سلول های استرومایی نام دارند و مقدار زیادی از هورمون های استروژن و پروژسترون را تولید می کنند . لایه پوشاننده تخمدان ها اپی تلیوم است . منشاء بیشتر سرطان های تخمدان از این لایه است .

انواع سرطان تخمدان

تومورهای اپی تلیالی خوش خیم

تومور با درجه بد خیمی

علت سرطان تخمدان چیست ؟

پیری .

سابقه تولید مثلی .

داروهای محرک باروری : استفاده از داروی محرک باروری کلومیفن سیترات به مدت چند سال ، به ویژه اگر منجر به باروری فرد نشده باشد .

سابقه خانوادگی سرطان تخمدان ، پستان یا سرطان کولورکتال .

سرطان پستان : اگر در خانواده کسی به سرطان پستان مبتلا شده باشد احتمال به ارث رسیدن ژن های معیوب BRCA1 و BRCA2 وجود خواهد داشت .

پودرتالک : به نظر می رسد پودر تالک استفاده شده بر روی پوشک های بهداشتی یا پودری که مستقیما بر روی ناحیه تناسلی استفاده می شود سرطان زا می باشد .

درمان جایگزینی با هورمون ها : زنانی که بیش از 10 سال استروژن استفاده کرده اند 2 برابر بیشتر در معرض ابتلا به سرطان تخمدان قرار می گیرند .

آیا سرطان تخمدان قابل پیشگیری است ؟

قرص های ضد بارداری .

بستن لوله یا برداشتن رحم .

بارداری و شیردهی .

رژیم غذایی : تحقیقات نشان می دهد که مصرف زیاد چربی خطر ابتلا به سرطان تخمدان را افزایش می دهد .

تشخیص زودهنگام سرطان تخمدان :

معاینات مکرر لگنی : معاینه سالانه لگنی و پاپ اسمیر به منظور بررسی ناحیه لگن باید از سن 18 سالگی یا زمانی که فرد فعالیت جنسی اش را آغاز کرد شروع شود در این معاینه پزشک تخمدان ها را لمس کرده و رحم را از لحاظ اندازه و شکل و قوام آن بررسی می کند .

مراجعه به پزشک در صورت بروز علائم بیماری : سرطان تخمدان در مراحل اولیه اش علائمی مرتبط با عصب واگ دارد . این علائم شامل تورم شکم ( به دلیل توده یا انباشته شدن مایع ) خونریزی غیر عادی واژینال ، فشار لگنی ، کمر درد ، پادرد ، مشکلات گوارشی مثل تجمع گاز ، سوء هاضمه یا درد مزمن معده ، اغلب این علائم را مشکلات یا بیماری های غیر جدی دیگر نیز ایجاد می کنند .

غربالگری سرطان تخمدان : افرادی که سابقه خانوادگی این بیماری را دارند باید توسط سونوگرافی واژینال ( سونوگرافی توسط دستگاه کوچکی که در واژن قرار داده می شود ) و آزمایش خون غربالگری شوند . آزمایش خون شامل اندازه گیری CA- 125 می باشد . در خون بسیاری از زنان مبتلا به سرطان تخمدان مقدار این پروتئین بسیار زیادتر است .

تست ها و آزمایشات تشخیصی سرطان تخمدان :

شرح حال و معاینه : هنگام گرفتن شرح حال پزشک از شما سوالاتی درباره علائم و ریسک فاکتورها می پرسد . این علائم عبارتند از :

1.                  تورم طولانی مدت شکم ( به دلیل تومور یاانباشته شدن مایع که آسیت نام دارد ) .

2.                  مشکلات گوارشی شامل تجمع گاز ، بی اشتهایی ، نفخ ، درد مزمن شکم ، یا سوء هاضمه .

3.                  خونریزی غیرعادی واژنیال یک علامت نادر است که یک هشدار جدی برای وجود یک حالت غیر عادی است که البته لزوما به معنی سرطان تخمدان نیست .

4.                  فشار لگنی ( احساس اینکه در تمام مدت ادرار یا دفع دارید ) .

5.                  درد لگنی یک علامت غیر اختصاصی است . این حالتی در اثر سرطان تخمدان یا سرطان های دیگر و یا چندین بیماری خوش خیم می تواند ایجاد شود .

6.                  پادرد .

7.                  کمر درد .

مطالعات تصویر برداری :

این روش شامل CT اسکن و سونوگرافی می باشد که وجود توده لگنی را اثبات می کند .

سونوگرافی : این روش در شناسایی تومورها و نیز تشخیص توپر بودن ( جامد بودن ) یا حاوی مایع بودن ( کیستیک بودن ) تومورها کمک کننده است .

CT اسکن : CT اسکن اطلاعات دقیقی درباره اندازه ، شکل و محل تومور ارائه می دهد و گسترش تومور به گره های لنفاوی خارج از تخمدان را نشان می دهد .

MRI .

عکس برداری با اشعه X از قفسه سینه : از این روش برای تعیین گسترش تومور ( متاستاز) به ریه ها استفاده می شود . در این صورت ممکن است تومور در ریه نیز دیده شود و یاریه ها پر از مایع شوند . این مایع که پلورال افیوژن نام دارد با اشعه X قابل رویت است .

باریم انما : از این روش برای تعیین گسترش سرطان به کولون ( روده بزرگ ) یا رکتوم استفاده می شود .

سایر آزمایشات :

لاپارسکوپی : در این روش از یک لوله باریک نورانی برای دیدن تخمدان ها ، سایر اندام های لگنی و بافت اطراف کیسه صفرا استفاده می شود .

بیوپسی ( نمونه گیری از بافت ها ) : تنها روش قطعی برای اثبات رشد سرطان در ناحیه لگن ، برداشت نمونه از بافت مشکوک و مطالعه آن در زیر میکروسکوپ است . این روش بیوپسی نام دارد .

مرحله بندی سرطان تخمدان به چه معناست ؟

در مرحله بندی سرطان تخمدان از سیستم AJCC و  FIGO استفاده می شود . AJCC مخفف کمیته الحاقی سرطان آمریکا و FIGO مخفف فدراسیون بین المللی زنان و مامایی است .

مرحله I: سرطان تخمدان فقط در تخمدان است ( یک یا هر دوتخمدان ) .

مرحله IA: سرطان در یک تخمدان گسترش یافته اما به سطح خارجی آن نرسیده است .

مرحله IB : سرطان در هر دو تخمدان پخش شده اما به سطح خارجی آن نرسیده است .

مرحله IC : سرطان در یک یا هر دو تخمدان وجود دارد و یک مورد یا بیشتر از موارد زیر نیز وجود دارد :

1.                  سرطان حداقل روی سطح خارجی یکی از تخمدان ها وجود دارد .

2.                  در مواردتومورکیستیک ( پر از مایع ) ، کپسول ( دیواره خارجی تومور ) پاره شده است ( ترکیده است ) .

3.                  مطالعات آزمایشگاهی وجود سلول های سرطانی در مایع یا شکم را اثبات کرده اند .

4.                  مرحله II: سرطان در یک یا هر دو تخمدان وجود داشته و به سطح خارجی سایر اندام های داخل لگن مثل ( حالب ها ، لوله های فالوپ ، مثانه ، کولون سیگموئید یا رکتوم ) رسیده است .

5.                  مرحله IIA: سرطان به حالب ها یا لوله های فالوپ یا هر دو رسیده و در آن جا رشد کرده است .

6.                  مرحله IIB : سرطان به خارج یا درون اندام های مجاور لگن مثل مثانه ، کولون سیگموئید یا رکتوم رسیده است .

7.                  مرحله IIC: سرطان به خارج یا درون اندام های لگنی مثل آن چه درمرحله IIA و  IIB بود رسیده و سلول های سرطانی در شکم نیز دیده شده اند .

8.                  مرحله III: یک یا هر دو تخمدان درگیر شده اند و یک یا بیشتر از موارد زیر وجود دارد :

سرطان به خارج لگن و لایه پوشاننده شکم گسترش یافته است .

سرطان به گره های لنفاوی گسترش یافته است ( غددی که با عفونت می جنگند و برخی انواع سلول های خونی را تولید می کنند .

9.                  مرحله IIIA: در طی جراحی ، جراح می تواند سرطان را در یک یا هر دو تخمدان ببیند اما بیماری در خارج از تخمدان ها قابل مشاهده نیستند .

10.             مرحله IIIB : سرطان در یک یا هر دو تخمدان وجود دارد و نقاط سرطانی کوچکتر از 2 سانتی متر در شکم قابل مشاهده است . سرطان به گره های لنفاوی گسترش نیافته است .

11.             مرحله IIIC :سرطان به یک یا هر دو تخمدان رسیده است و یک یا هر دو مورد زیر وجود دارد :

سرطان به گره های لنفاوی رسیده است .

نقاط سرطانی بزرگتر از 2 سانتی متر در شکم قابل رویت است .

12.             مرحله IV : این پیشرفته ترین مرحله سرطان تخمدان است . سرطان به نواحی دور مثل درون کبد ( گسترش تومور به شکم غیر از کبد جزء مرحله III می باشد ) ریه ها یا نواحی ( اندام های ) خارج از لگن و شکم رسیده است . در این مرحله میتوان سلول های سرطانی را در مایع پلور ( مایع اطراف ریه ها ) نیز دید .

عود سرطان تخمدان : این بدان معناست که سرطان پس از درمان کامل ، مجددا برگشته است .

انواع درمان های سرطان تخمدان :

جراحی : جراحی سرطان تخمدان به 3 منظور انجام می شود . نخست تشخیص سرطان تخمدان ، دوم تعیین مرحله بیماری و سوم ، برداشتن سرطان تا جایی که امکان دارد ( این کار توده برداری نامیده می شود .)

شیمی درمانی : در شیمی درمانی اینتراپریتونئال داروها مستقیما به درون شکم تزریق می شوند . این روش باعث می شود مقدار داروی شیمی درمانی به لایه شکمی برسد . اما بیشتر دارو از طریق شکم وارد جریان خون می شود .

هورمون درمانی : داروی تاموکسی فن که برای سرطان پستان استفاده می شود گاهی سبب کوچک شدن سرطان تخمدان می شود . این دارو به شکل قرص است مهمترین اثر جانبی آن افزایش کرگرفتگی است .

رادیو تراپی .

پیگیری یا درمان پس از درمان اصلی سرطان تخمدان :

باید هر 2-4 ماه طی 2 سال و هر 6 ماه تا 3 سال به پزشک مراجعه کنید . در این ویزیت ها ، پزشک شما را معاینه می کند که شامل معاینه لگنی ، آزمایشات روتین و تست های شیمیایی خون در صورت لزوم و نیز CA-125 در صورت افزایش آن می باشد . ممکن است CT اسکن از شکم و لگن و یا انجام عکسبرداری از قفسه سینه لازم باشد . اگر CA – 125 در سال افزایش یا اگر علائم فیزیکی نشان دهند که سرطان برگشته یا قبلا شیمی درمانی انجام نشده باشد .

سرطان لوز المعده

سرطان لوزالمعده ( پانکراس ) چیست ؟

لوز المعده غده ای است که در پشت معده قرار دارد . این عضو اندکی شبیه یک ماهی با سری پهن ، شکمی مخروطی و دمی باریک است . طول آن تقریبا 6 اینچ ( 15 سانتی متر ) و پهنای آن اندکی کمتر از 2 اینچ (5سانتی متر ) می باشد و به طورافقی در حفره شکم قرار گرفته است .

سر لوزالمعده در سمت راست شکم در محل تلاقی معده با ددئودنوم ( بخش اول روده کوچک ) قرار گرفته است . تنه لوزالمعده در پشت معده قرار دارد و بخش دمی لوزالمعده در سمت چپ حفره شکم و در مجاورت طحال قرار می گیرد .

لوزالمعده ( پانکراس) شامل دو بخش مجزاست : غدد اگزوکرین ( درون ریز ) و غدد اندوکرین ( برون ریز ) غدد برون ریز مواد را به درون مجاری لوزالمعده ترشح می کنند و غدد درون ریز مواد را به درون خون ترشح می کنند .

سلول های اندکرین درصد کمی از سلول های موجود در پانکراس را تشکیل می دهند . این سلول ها تجمعات کوچکی به نام جزایر لانگرهانس را تشکیل می دهند . این جزایر 2 نوع هورمون ترشح می کنند به نام های انسولین و گلوکاکن . انسولین برای کاهش قند خون ، زمانی که گلوکاکن آن را افزایش می دهد ، مهم است .

انواع تومورهای لوزالمعده :

تقریبا 95% از سرطان های بخش برون ریز پانکراس آدنوکارسینوما هستند .

تومورهای بخش درون ریز کمتر شایع اند آن ها تومورهای غدد درون ریز یا به طور اختصاصی تر تومورهای سلول های جزیره ای نام دارند .

تومورهای سلول های جزیره ای که انسولین تولید می کنند به عنوان مثال انسولین شناخته می شوند و تومورهایی که گلوکاکن تولید می کنند گلوکاگوما نام دارند .

آمارهای کلیدی ( مهم ) درباره سرطان لوزالمعده کدامند ؟

تخمین زده شده است که در سال 2004 ، 30700آمریکایی ( 14900مرد و 15800 زن ) مبتلا به سرطان لوزالمعده طی سال 2004 تشخیص داده خواهند شد . تخمین زده شده است که در سال 2004 ، 30000آمریکایی شامل 14700 مرد و 15300 زن به علت همین سرطان خواهند مرد ، این نوع سرطان چهارمین علت مرگ ناشی از سرطان در مردان و زنان می باشد .

عوامل خطرزای سرطان لوزالمعده چه هستند ؟

 سن : خطر بروز سرطان لوزالمعده باافزایش سن ، زیاد می شود . تقریبا تمام بیماران بیشتر از 50 سال سن دارند . سن 75% این بیماران بالای 65 سال است .

 جنس : مردان 20% بیشتر از زنان به سرطان لوزالمعده مبتلا می شوند .

 نژاد : آمریکایی های آفریقایی الاصل 40 تا 50% بیشتر از سفید پوستان به این نوع سرطان مبتلا می شوند . 

سیگاری ها . رژیم غذایی . دیابت شیرین : بیمارانی که بیش از 5 سال دیابت آن ها تشخیص داده شده در معرض خطر بیشتری قرار دارند . پانکراتیت مزمن : التهاب طولانی مدت لوزالمعده می باشد . خطرات شغلی : قرار گرفتن در معرض آفت کش ها ، رنگ ها و مواد شیمیایی خانواده گازوئیل ممکن است عاملی برای ابتلا به سرطان لوزالمعده باشد . سابقه خانوادگی : در افرادی که حامل ژن جهش یافته سرطان پستان یعنی BRCA2 می باشند نیز میزان بیشتری از سرطان پانکراس دیده شده است . مشکلات معده ای : عفونت معده ناشی از باکتری عامل زخم معده یا همان هلیکوباکترپیلوری ( اچ پایلوری نیز نامیده می شود ) می تواند خطر ابتلا به سرطان لوزالمعده راافزایش بدهد . همچنین برخی محققین باور دارند که ترشح بیش از حد اسید معده نیز می تواند این خطر را افزایش دهد . علائم و نشانه های سرطان لوزالمعده : یرقان ( زردی ) : اگر سرطان در ناحیه آمپول واتر باشد زردی حتما رخ می دهد ، زرد شدن پوست و چشم به دلیل انباشته شدن بیلی روبین ( ماده ای که در کبد ساخته می شود ) در این بافت و نیز در کبد می باشد .زمانی که سطح بیلی روبین در خون افزایش می یابد ، مقداری از این ماده به داخل ادرار ترشح شده و سبب می شود که رنگ ادرار قهوه ای یا سبز مایل به قهوه ای شود . درد : درد در ناحیه شکم یا پشت یک علامت عادی در مراحل پیشرفته سرطان لوزالمعده می باشد . سرطانی که گسترش یافته و به رشته های عصبی اطراف لوزالمعده رسیده ممکن است درد شدیدی در ناحیه میانی یا فوقانی پشت ایجاد کند . کاهش وزن : کاهش وزن به طور ناخواسته یاغیر منتظره در طی چندماه در بیماران مبتلا به سرطان لوزالمعده شایع می باشد . این مسئله ناشی از بی اشتهایی یا خستگی شدید است . سوء هاضمه : اگر سرطان مانع از ورود شیره معده به روده شود ، بیماران در هضم غذای چرب دچار مشکل خواهند شد . هضم ناکامل چربی ها باعث می شود که مدفوع به طور غیر عادی بی رنگ ، تکه تکه ، چرب شده و در توالت به صورت شناور باشد . بزرگ شدن کیسه صفرا : گاهی اوقات انسداد مجرای صفراوی سبب انباشته شدن صفرا در کیسه صفرا شده در نتیجه کیسه بزرگ می شود . غیرطبیعی بودن لخته های خونی یا چربی های بدن : گاهی اوقات مواد ترشح شده از سلول های سرطان سبب ایجاد لخته های خونی در سیاهرگ ها و یا غیر طبیعی شدن بافت چربی زیر پوست می شود . دیابت شیرین : در برخی موارد نادر سرطان های غدد برون ریز لوزالمعده سبب دیابت شیرین می شود ( افزایش قندخون ) به طور معمول ، اشکالاتی در متابولیسم قندها وجود دارد که علایم آن مثل بیماری قند نیست . اما می توان آن را با آزمایش خون تشخیص داد . تاریخچه و معاینه فیزیکی : یک معاینه فیزیکی کامل عموما به لمس توده شکمی یا بررسی مایع انباشته شده در شکم می پردازد . پوست و سفیدی چشم نیز برای مشخص شدن موردبررسی قرار می گیرد . گاهی اوقات سرطان لوزالمعده به غدد لنفاوی یا کبد نیز گسترش می یابد و باعث بزرگ شدن آن ها می شود به نحوی که زیر پوست قابل لمس است . آزمایشات تصویری : CT اسکن سونوگرافی MRI ERCP آندوسکوپی : در این روش یک لوله قابل انعطاف دراز از سمت گردن بیمار به طرف مری و معده و روده کوچک او حرکت می کند . پزشک می تواند با کمک این روش محل اتصال مجرای صفراوی به رود کوچک را به آسانی مشاهده کند . آزمایش های خون : بیشترین فایده این آزمایشات در این است که نشان می دهد آیا زردی بیمار به کبد او مربوط است و یا مربوط به توقف جریان صفرا بین کبد و روده می تواندباشد .همچنین سطح خونی نشانگر ویژه ای به نام CA 19-9 و یا آنتی ژن کارسینوآمپریونیک (CEA) ممکن است اندازه گیری شود . نمونه برداری : در این روش نمونه ای از بافت لوزالمعده شخص برداشته می شود چندین روش نمونه برداری وجود دارد . روشی که اغلب برای تشخیص سرطان لوزالمعده به کار می رود نمونه برداری سوزنی نام دارد . سرطان لوزالمعده چگونه درمانی می شود ؟ جراحی : 2 نوع درمان جراحی برای سرطان لوزالمعده وجود دارد . در مواردی که گسترش تومور به بافت های اطراف بسیار زیاد باشد ، جراحی برای تخفیف علایم یا برای جلوگیری از انسداد مجرای صفراوی یا فشرده شدن روده در اثر سرطان صورت می گیرد . جراحی برای درمان : اغلب زمانی که سر لوزالمعده دچار سرطان شده باشد این نوع جراحی صورت می گیرد . درمان با اشعه: در این روش =از مقادیر زیادی اشعه ایکس برای کشتن سلول های سرطانی استفاده می شود . شیمی درمانی : در شیمی درمانی از داروهای ضد سرطان خوراکی یا تزریقی از راه رگ ( وریدی ) استفاده می شود . مطالعات اخیر نشان داده اند در مواردی که سرطان گسترش یافته است داروی جم سیتابین موثر تر از 5 فلوئورواوراسیل خواهد بود . سایر داروهای مورداستفاده عبارتند از : سیس پلاتین ، ایرینوتکان ، پک لی تکسل ، کاپسی تابین ، اگزالیپ لاتین و استرپتوزوسین . دستاوردهای ( یافته های ) جدید درباره سرطان لوزالمعده و درمان آن : ژنتیک و یافته های جدید : هر روز دانشمندان اطلاعات تازه ای درباره تغییرات به وجود آمده بر روی DNA در سلول های سرطانی کشف می کنند . تغییرات به ارث رسیده در ژن هایی مثل BRCA4 و P16 و ژن هایی مسئول در برخی سرطان های روده خطر سرطان لوزالمعده را نیز افزایش می دهد . این گروه از ژن ها باعث افزایش خطر بروز سرطان پستان ، تخمدان و روده بزرگ نیز می شوند . انجام 2 آزمایش آندوسکوپی سونوگرافی (EUS) و آندوسکوپی رتروگرید لوزالمعده و مجرای صفراوی (ERCP) می توانند به کشف تغییرات ایجاد شده در سلول ها به سمت سرطانی شدن در خانواده هایی که در معرض خطر این سرطان قرار دارند کمک کنند . ژن درمانی : چون در بسیاری موارد ژن های غیر طبیعی مسئول ایجاد این نوع سرطان می باشند ، اغلب دانشمندان سعی می کنند ژن های طبیعی را جایگزین این ژن های غیر طبیعی کنند . یکی از گسترده ترین مطالعات بر روی ژن P53 می باشد . در حالت عادی این ژن رشد تومور را متوقف می کند . ایمن شناسی : در آزمایشات تجربی برای مبارزه موثرتر با سرطان گاهی از روش سرکوب کردن سیستم ایمنی بدن استفاده می شود . در این روش ، به بیمار واکسنی تزریق می شود که سبب شناسایی تغییرات شیمیایی موجود در سلول های سرطانی و کشتن این سلول های می شود . شیمی درمانی : بسیاری از آزمایشات بالینی در صدد یافتن داروهای ترکیبی هستند . موثربودن برخی از این داروها ، از جمله جم سیتابین و 5 فلئورواوراسیل اثبات شده و نیز می توان برخی از این داروها را با یکدیگر ترکیب کرد نظیر سیس پلاتین ، میتومایسین ، لوکوورین ، دی پیریدامول و دکسوروبیسین . هورمون درمانی : سلول های روده هورمون هایی آزاد می کنند که باعث تحریک رشد سلول های لوزالمعده می شوند . یکی از این داروها اکتروتیدات این دارو باعث مهار فعالیت هورمون سوماتواستاتین می شود . سایر هورمون هایی که بر روی رشد سرطان لوزالمعده اثر می گذارد شامل CCK ، سکترتین و بوم سبین می باشند . عامل مهار کننده رشد رگ ها : تمام سلول های سرطانی برای رشد به عروق خونی نیاز دارند تا موادغذایی را به آن ها برسانند . عاملی که باعث رشد رگ ها در این سلول ها می شود کشف شده است . مهار کننده ماتریکس متالوپروتئیناز : از این داروهای جدید برای مهار توانایی گسترش سلول های سرطانی استفاده می شود . آن ها بر روی آنزیم های ساخته شده توسط سلول های سرطانی که باعث حل شدن ماده اطراف سلول و گسترش سلول های سرطانی به اطراف می شون عمل می کنند . عامل مهار کننده رشد : در بسیاری از سرطان ها از جمله سرطان لوزالمعده مولکول های خاصی وجود دارد که رشد این سلول ها را تحریک می کند . این مولکول ها همان گیرنده های رشد می باشند .