سرطان کیسه صفرا

سرطان کیسه صفرا چیست ؟

کیسه صفرا یک عضو کوچک گلابی شکل است که در زیر لب راست کبد قرار دارد . کبد و کیسه صفرا هر دو در زیر دنده های پائینی سمت راست قرار گرفته اند .

کیسه صفرا 5/7 تا 10 سانتی متر طول داشته ، در حالت طبیعی بیشتر از 5/2 سانتی متر پهنا ندارد . کیسه صفرا ، صفرا را تغلیظ کرده و آن را در خودش ذخیره می کند ، صفرا مایعی است که در کبد تولید شده ، به هضم چربی ها در روده کوچک کمک می کند . زمانی که غذا در حال هضم شدن است ، کیسه صفرا منقبض شده و صفرا را از طریق مجرای به نام مجرای صفراوی به درون روده کوچک می ریزد .

انواع تومورهای کیسه صفرا :

بیش از 80% سرطان های کیسه صفرا آدنوکارسینوما هستند . ممکن است سلول های سرطانی از درون رگ های خونی و بافت همبندی به شکل انگشت رشد کنند که این حالت سرطان پاپیلاری نامیده می شود . به طور کلی سرطان پاپیلاری تمایلی ندارد که به کبد یا گره های لنفاوی نزدیک گسترش پیدا کند ، به همین دلیل درمان این نوع سرطان آسانتر است . اما بیشتر از 75% از آدنوکارسینوم ها غیر پیلاری هستند . 6% سرطان های کیسه صفرا پاپیلاری بوده و تقریبا بقیه آن ها آدنوکارسینوم موسینو ، آدنواسکوآموس کارسینوم ، اسکوآموسل کارسینوم یا اسمال سل کارسینوم هستند .

آمارهای مهم درباره سرطان کیسه صفرا :

حدود 6950 مورد جدید این سرطان در سال 2004 در آمریکا تشخیص داده شد . این سرطان از لحاظ شیوع پنجمین سرطان دستگاه گوارش است . حدود 3540 نفر در سال 2004 به دلیل این سرطان خواهند مرد .زنان 2 برابر مردان به این سرطان مبتلا می شوند .

فقط یک چهارم سرطان های کیسه صفرا در مراحل اولیه قابل تشخیص هستند .

عوامل خطر برای ایجاد سرطان کیسه صفرا :

 سنگ و التهاب در کیسه صفرا : سنگ کلیه صفرا شایع ترین عامل برای به وجود آمدن سرطان کیسه صفرا است . این سنگ های سخت و صخره ای شکل از تجمع کلسترول و مواد دیگر در کیسه صفرا به وجود می آیند .

 رسوبات روی دیواره کیسه صفرا : در این حالت دیواره کیسه صفرا با رسوبات کلسیم پوشانده شده است .

 حصبه ( تیفوئید ): افراد مبتلا به باکتری عامل بیماری حصبه ( سالمونلا ) و کسانی که حامل این باکتری هستند ، 6 برابر سایرین در معرض ابتلا به سرطان کیسه صفرا قرار دارند . بیماری حصبه در آمریکا نادر بوده ، کمتر از 6000 مورد در سال است .

 کیست صفراوی : این کیست در مسیری که صفرا را از کبد و کیسه صفرا به قسمت اول روده کوچک می برد به وجود آمده پر از صفرا می شود .

 سیگار کشیدن .

 مواد شیمیایی صنعتی و محیطی : مطالعه بر روی حیوانات نشان داده که مواد شیمیایی صنعتی مثل آزوتولون ( ترکیبات نیتروژن دار ) و ترکیبات شیمیایی مثل نیتروزآمین ها می توانند باعث ایجاد سرطان کیسه صفرا شوند . کارگران کارخانجات لاستیک و فلزات بیشتر به این سرطان مبتلا می شوند .

 سن : بیشتر افراد مبتلا به این سرطان بالای 70 سال سن دارند .

 سابقه خانوادگی : این سرطان در خانواده ها موروثی است .

 جنس : تقریبا زنان 3 برابر مردان به این سرطان مبتلا می شوند . سنگ ها و التهاب کیسه صفرا 2 عامل مهم هستند که خطر این سرطان را افزایش می دهند .

 پولیپ های کیسه صفرا : در این حالت توده ای از سطح لایه داخلی دیواره کیسه صفرا به سمت خارج رشد می کند .پولیپ های بزرگ تر از 1 سانتی متر عموما بدخیم بوده و پزشک توصیه می کند که آن ها برداشته شوند .

 چاقی : این سرطان در افراد چاق یا کسانی که اضافه وزن دارند بیشتر دیده می شود .

 نژاد : بومیان آمریکا به ویژه ساکنان جنوب غربی آمریکا و مکزیک بیشتر به این سرطان مبتلا می شوند .

 رژیم غذایی : رژیم غذایی که حاوی کربوهیدرات زیاد و فیبر ( سبزی ، میوه و غلات ) کم است احتمال ابتلا به این سرطان را زیاد می کند .

 عفونت ناشی از هلیکوباکتر عامل زخم معده : این یک عفونت باکتریایی شایع است که خطر سرطان معده و نیز خطر زخم های معده و اثنی عشر ( بخشی از روده ) را افزایش می دهد .

علائم و نشانه های سرطان کیسه صفرا :

 درد شکم : بیشتر از نیمی از افراد مبتلا به این سرطان در ناحیه شکم احساس درد می کنند . محل این درد در قسمت فوقانی سمت راست شکم است .

 تهوع ، استفراغ : در زمان تشخیص این سرطان بیشتر از نیمی از افراد تهوع و استفراغ دارند .

 زردی : در این حالت پوست بدن ، سفیدی چشم و بافت های مختلف بدن زرد رنگ می شوند . یک چهارم تا یک دوم افراد در هنگام تشخیص زرد هستند .

 بزرگ شدن کیسه صفرا .

 سایر علایم : که شیوع کمتری دارند و عبارتند از بی اشتهایی ، کاهش وزن ، تورم شکم ، خارش شدید بدن و مدفوع سیاه قیری .

تست های آزمایشگاهی :

انجام این تست ها برای تشخیص میزان بیلی روبین خون لازم است . بهتر است مقدار 2 آنزیم دیگر نیز در خون بررسی شوند که عبارتند از : آلکالین فسفاتاژ و آمینوترنس فرین آسپارتات . در مراحل پیشرفته سرطان ،CEA و CA19-9  نیز در خون وجود خواهند داشت .

روش های تصویربرداری :

 سونوگرافی .

 CT اسکن .

 MRI .

 آنژیوگرافی .

 کلانژیوگرافی .

 آندوسکوپی تروگرید کلانژیوپانکراتوگرافی .

 لاپاراسکوپی .

 نمونه برداری .

روش های درمان این سرطان :

 جراحی : دو روش جراحی وجود دارد : جراحی درمانی ، جراحی تسکینی . جراحی درمانی زمانی انجام می شود که مطالعات تصویربرداری نشان دهند که جراح قادر است تمام بافت های سرطانی را بردارد . در این حالت پزشک برداشت همه بافت های سرطانی را اعلام می دارد . جراحی تسکینی برای کاهش درد بیمار یا از بین بردن انسداد مجاری صفراوی استفاده می شود که باعث درمان بیماری نمی شود .

 درمان با اشعه ( رادیوتراپی ).

 شیمی درمانی : داروهایی مثل میتومایسین یا ترکیب 5 فلورواوراسیل دوکسوروبیسین و میتومایسین می توانند باعث کوچک شدن سرطان کیسه صفرا شوند .

 تزریق الکل : به منظور کاهش درد بیمار ممکن است پزشک ، اعصابی را که احساس درد را از کیسه صفرا به مغز انتقال می دهند ، توسط تزریق الکل بی حس نماید ، پزشک این کار را حین جراحی یا به کمک CT اسکن انجام می دهد .