سرطان مثانه

آن چه درباره سرطان مثانه باید بدانیم :

تشخیص سرطان مثانه در آمریکا هر سال تقریبا به 55000نفر می رسد .

مثانه :

مثانه یک عضو توخالی در قسمت پایین شکم است که ادرار ( مواد زایدی که بعد ازتصفیه خون در کلیه ها تولید می شوند .) در آن جمع می شود . مثانه دیواره عضلانی دارد و به همین دلیل ، برای ذخیره یا تخلیه ادرار بزرگ تر و کوچک تر می شود . دیواره مثانه از چندین لایه سلول های ترانزیشنال پوشیده شده است .ادرار از طریق دو کلیه و به وسیله دو لوله به نام میزنای وارد مثانه شده توسط لوله دیگری به نام پیشابراه از مثانه خارج می شود.

سرطان مثانه :

اکثر سرطان ها بر اساس محل درگیری اولیه یا نوع سلول درگیر نام گذاری می شوند . حدود 90% سرطان های مثانه کارسینوم سلول ترانزشینال هستند . سرطان هایی که در سلول های پوشاننده مثانه شروع می شوند . سرطانی که منحصر به لایه داخلی مثانه است سرطان سطحی مثانه نامیده می شود .

علایم :

 وجود خون در ادرار ( اندکی کهنه و به رنگ قرمز تیره ) .

 درد هنگام ادرار کردن .

 تکرر ادرار یا احساس دفع ادرار بدون ادرار کردن .

تشخیص و مرحله بعدی :

معاینه فیزیکی شامل معاینه رکتال و یا واژینال می باشد که با لمس پزشک میتواند توده را پیدا کند . به علاوه نمونه های ادرار را جهت بررسی خون و سلول های سرطانی به آزمایشگاه بفرستد .

پزشک یک لوله باریک ، نوری به نام سیستوسکوپ را از طریق پیشابراه وارد مثانه می کند . پزشک می تواند توسط این لوله از بافت مثانه نمونه برداری کند .

روش های درمان :

جراحی معمولی ترین روش درمان سرطان مثانه است . سرطان مثانه اولیه ( سطحی ) ممکن است در زمان تشخیص با روش رزکسیون از طریق پیشابراه tur درمان شود . هنگام TUR ، پزشک سیستوسکوپ را از طریق پیشابراه به داخل مثانه وارد میکند و سپس توسط ابزاری که در انتها یک حلقه سیمی کوچک دارد جهت برداشتن بافت سرطانی یا سوزاندن سلول های سرطانی توسط جریان الکتریکی Fulguration استفاده می کند . TUR احتیاج به بی حسی دارد و ممکن است در بیمارستان انجام شود .

به جراحی که جهت برداشت کامل یا قسمتی ازمثانه انجام می گیرد ، سیستکتومی نام دارد . شایع ترین روش جراحی برای سرطان مثانه مهاجم سیستکتومی نام دارد . در رادیکال سیستکتومی تمام مثانه ، غدد لنفی مجاور و هر عضو محیطی که دارای سلول سرطانی باشد برداشته می شود . در بعضی موارد ، ممکن است قسمتی از مثانه حین عمل باقی بماند . به این روش سیستکتومی گفته می شود .

اشعه درمانی : تشعشعات با انرژی زیاد جهت کشتن سلول های سرطانی مورد استفاده قرار می گیرند .

شیمی درمانی : مصرف دارو برای کشتن سلول های سرطانی است . در روش شیمی درمانی داخل مثانه ای ، داروهای ضد سرطان از طریق یک کاتتر از مسیر پیشابراه وارد مثانه شده داخل مثانه و سلول های مثانه را تحت تاثیر قرار می دهند .

درمان بیولوژیک( زیست درمانی ) ( ایمونو تراپی ) : شکلی از درمان است که از توان طبیعی بدن ( سیستم ایمنی ) برای جنگیدن با سرطان استفاده می شود . در این روش درمان یک محلول از BCG یا ماده ای که سیستم ایمنی را تحریک می کند داخل مثانه قرار می دهند . این دارو برای 2 ساعت داخل مثانه می ماند و بعد آن بیمار می تواند مثانه خود را با ادرار کردن خالی کند . این روش درمان معمولا هفته ای یک بار برای 6 هفته انجام می شود و معمولا احتیاج به طول درمان یا تکرار درمان دارد .

عوارض درمان :

 جراحی : TUR چند اختلال ایجاد می کند . ممکن است موجب بروز خون در ادرار و یا بروز درد هنگام ادرار کردن در چند روز بعد آن شود . بعد از سیستکتومی شگمنتال ، بیمار نمی تواند ادرار را در مثانه خودبه میزان زیاد نگه دارد .در اکثر موارد این مشکل موقتی است اما بعضی بیماران برای به دست آوردن ظرفیت مثانه مدت زیادی را باید طی کنند . زمانی که مثانه برداشته می شود ، بیمار احتیاج به مسیری برای ذخیره و عبور ادرار دارد . روش های متفاوتی استفاده می شوند که در یک روش متداول ، جراح برای ایجاد لوله مجرای ادرار از قسمتی از روده باریک بیمار استفاده می کند . حالب ها دریک انتها به آن متصل می شود و در انتهای دیگر از سطح شکم به بیرون باز می شوند . به این منفذ استوما گفته می شود .  زنانی که رادیکال سیستکتومی شده اند قادر به بچه دار شدن نیستند چون رحم آن ها برداشته شده است . به علاوه ممکن است واژن کوتاه تر یا باریک تر شده باشد که در انجام آمیرش جنسی مشکلاتی را ایجاد می کند .

 اشعه درمانی : به علاوه ریزش مو در محل درمان و قرمزی ، خشکی ، حساسیت ، و خارش پوست شایع است . اشعه درمانی شکم موجب تهوع ، استفراغ و اسهال و یا اختلالات ادراری می شود . اشعه درمانی برای سرطان مثانه روی تمایلات جنسی زنان و مردان میتواندموثر باشد . زنان دچار خشکی واژن و مردان دچار اختلال در نعوظ می شوند .

 شیمی درمانی : وقتی که سلول های خونی با داروهای ضد سرطان مواجه می شوند بیمار بیشتر مستعد ابتلا به عفونت ، احتمال کبود شدگی یا خونریزی می باشد . این احتمال هم وجود دارد که از انرژی او کاسته شود . سلول های ریشه مو و لوله گوارش سریع تقسیم می شوند در نتیجه این احتمال وجود دارد که موهای بیمار بریزد و دچار بی اشتهایی ، تهوع ، استفراغ و یا زخم های دهان شود .

 زیست درمانی : درمان با BCG موجب التهاب مثانه به مدت چند روز بعد می شود که با درد خصوصا به هنگام ادرار کردن و احساس فوریت ادرار کردن همراه است . شاید ادرار بیماران با خون همراه باشد ، احتمال تب خفیف ، احساس خستگی یا تهوع وجود دارد .

عوامل خطر احتمالی و شناخته شده برای سرطان مثانه شامل :

1.      سیگار : این یک عامل اصلی است . سیگاری ها 2 تا 3 برابر غیر سیگاری ها مبتلا می شوند . قطع سیگار موجب کاهش خطر سرطان مثانه ، ریه و چندین نوع دیگر سرطان و تعداد زیادی از بیماری ها خواهد شد .

2.      عوامل شغلی : کارگران بعضی مشاغل امکان بالایی برای ابتلا به سرطان مثانه به علت قرار گرفتن در برابر مواد کارسینوژن درمحل کار خود دارند . خطر ابتلا در کارگران صنایع چرم و شیمی ، لاستیک سازی ، آرایشگران ، کارگران صنایع فلزی ، صنایع ماشین سازی ، چاپگرها ، نقاشان ، رانندگان کامیون ، کارگران نساجی دیده می شود .

سرطان پستان

سرطان پستان چیست ؟

تومور پستان معمولا سلول های کیسه های شیری یا لوله های شیری را گرفتار می سازد .

این سرطان ممکن است در درون مجرای لوله رشد کند و خیلی زود ، نشانه خود را به صورت خونریزی از نوک پستان آشکار نماید . همچنین ممکن است این نوع سرطان به صورت توده ای در داخل بافت پستان رشد کند که در این صورت معمولا سفت و سخت خواهد بود . هرچند ممکن است توده سرطانی مانند بعضی ازانواع تومورها نرم باشد . سرطان پستان در زنان ، صدبار شایع تر از مردان است . این نوع سرطان در زنان کمتر از 30 سال نادر است و پس از 40 سالگی شیوع آن بیشتر می شود .

عوامل خطر زا :

1.      سابقه قبلی سرطان پستان در فرد .

2.      سابقه مشهود سرطان پستان در فامیل .

3.      سن نامناسب دراولین بارداری : بخصوص اگر پیش از 25 سالگی باشد .

4.      رژیم غذایی .

5.      خونریزی ماهانه : شروع زودهنگام دوره های ماهانه ( قاعدگی زودهنگام ) و ختم دیر هنگام آن ( یائسگی دیر رس) احتمال خطر سرطان پستان را افزایش می دهد .

البته هیچ دلیلی برای دخالت آسیب های موضعی پستان در بروز سرطان وجود ندارد .

چگونه می توان در برابر سرطان پستان از خود محافظت کرد ؟

 ماموگرافی : کلیه زنان 50 تا 69 ساله کانادایی باید هر 2 سال یکبار همراه با معاینه فیزیکی پستان ها که توسط یک فرد حرفه ای انجام می شود تحت ماموگرافی ( پستان نگاری ) نیز قرار بگیرند .

 خودآزمایی پستان (BSE) : همه زنان 40 ساله به بالا باید به طور منظم هر ماه در یک روز معین پستان های خود را معاینه کنند و این کار را حتی بعد از یائسگی نیز ادامه دهند . اصول و پایه این کار شامل معاینه تمام بافت پستانها و زیربغل ها است که با کف انگشتان دست اجرامی شود . مواردی را که باید در پی یافتن آن ها باشید به شرح زیر است :

1.      شایع ترین نشانه سرطان برآمدگی یا توده ای است که خود فرد آن را کشف می کند و به ندرت دردناک است .

2.      نشانه دیگر ، خونریزی از نوک پستان است و در سرطان هایی که به درون مجاری شیری گسترش می یابد رخ می دهد .

3.      بروزتغییراتی در حاشیه ها و کناره های پستان که قبلا وجود نداشته مانند اختلاف اندازه یا شکل دو پستان ، فرو رفتن نوک پستان به داخل ، و یا به درون کشیده شدن پوست روی پستان به نحوی که پستان را دو پشته کند نیز از نشانه های مهم سرطان پستان محسوب می شود .

رژیم غذایی :

1.از انواع مختلف غذاها لذت ببرید .

2. حبوبات ، نان ، محصولات دانه های خوراکی ، سبزی و میوه ها را تا می توانید مصرف کنید .

3. از انواع محصولات لبنی ، کم چرب آن ها را انتخاب کنید و گوشت های حاوی چربی کمتر و فرآورده های غذایی کم چربی یا بی چربی را مورد استفاده قرار دهید .

4. ضمن لذت بردن از فعالیت های بدنی منظم و تغذیه سالم ، به وزن مناسب برای سلامتی تان برسیدو آن را همان طور حفظ کنید .

5. مصرف نمک ، الکل ، و کافئین را محدودکنید .

تشخیص :

در صورتی که واقعا توده ای در کار باشد یکی از دو روش زیر اعمال می شود :

1.      اگر این توده ظاهرا یک کیست باشد ( کیست ، کیسه ای پر از مایع است ) احتمالا پزشکان پس از بی حس کردن محل ، سوزنی را وارد نموده و مایع کیست را بیرون می کشد .

2.      اگر توده به نظر جامد برسد احتمالا یک بیوپسی ( نمونه برداری از بافت ) انجام خواهد شد . برای این کار ممکن است بی حسی موضعی یا بیهوشی عمومی لازم باشد و طی آن تمام یا قسمتی از توده برای بررسی میکروسکوپی از بدن بیرون آورده می شود .

تدابیر درمانی :

 جراحی: طیفی از انواع مختلف روش های جراحی برای سرطان پستان وجود دارد که در یک سر این طیف عملی موسوم با لامپکتومی جای دارد و طی آن خود تومور و مقدار کمی از بافت طبیعی اطرافش رااز پستان خارج می کنند . درسر دیگر این طیف ، یک جراحی عمده رادیکال ماستکتومی ( پستان برداری ریشه ای ) وجود دارد که طی آن تمام پستان به انضمام عضلات جدار قفسه سینه که در زیر آن واقع هستند و همچنین بافت های چربی و لنفی زیر بغل بیمار را بر میدارند . مابین دو سر طیف نام برده ، دو روش جراحی دیگر به اسامی ماستکتومی ساده و ماستکتومی تعدیل شده نیز وجود دارند که در اولی فقط پستان و در دومی ، کل پستان به همراه بافت های ناحیه زیر بغل را درمی آورند و به عضلات جدار سینه کاری ندارند .

 هورمون درمانی : بعضی وقتها عضوی از بدن را ( نظیر تخمدان یا غده فوق کلیوی ) که به طور طبیعی هورمون مربوطه را تولید می کند ، به وسیله اشعه ایکس یا جراحی منهدم کرده تا این هورمون ها در بدن کاهش یابند و به این ترتیب رشد تومور هم سرکوب شود . از طرف دیگر گاهی می توان با تجویز بعضی هورمون ها به صورت دارو ، مقدار آن ها را در بدن افزایش داد و به این طریق رشد تومور را سرکوب کرد .

 پرتو درمانی ( رادیو تراپی ) :

1.      در بسیاری از سرطان های پستان که در مرحله اولیه هستند ، همراه با لامپکتومی و معاینه حین جراحی از گره های لنفی زیربغل ، از پرتوتابی هم استفاده می شود .

2.      در سرطان های بزرگ که هنوز به پستان محدود شده و گسترش نیافته است می توان پس از جراحی، نواحی زیربغل ، پستان و قفسه سینه را مور پرتوتابی قرار داد .

3.      تعدادی از عوارض ناشی از گسترش سرطان پستان به نواحی دورتر بدن ( مانند درد ) را می توان با پرتوتابی ، با موفقیت درمان کرد . در این موارد ، از درمان دارویی یا هومونی نیز می شود بهره گرفت .

 شیمی درمانی ( کموتراپی ) : از شیمی درمانی اساسا در دو مورد زیر استفاده می شود که در مورد دوم نقش آن کمکی است و به عنوان کامل کننده جراحی یا پرتوتابی به کار می رود :

1.      در مواردی که تومور اولیه توسط جراحی یا پرتودرمانی ، تحت کنترل درآمده است ، اما تشکیلات توموری ثانویه هنوز وجود دارد . ثابت شده است که شیمی درمانی به بیمار کمک می کند .

2.      در بعضی موارد که سرطان ظاهرا محدود به یک محل از بدن است ، باز هم می توان با ادغام شیمی درمانی و درمان اولیه ( جراحی / پرتوتابی ) نتایج درمان را در دراز مدت ، بهبود بخشید .

اهمیت معاینه پستان :

زمان معاینه :

خانم ها می بایست یک هفته و بعد از پایان دوره قاعدگی هرماه پستان های خود را معاینه کنند این کار برای خانم های بالای 20 سال کاملا لازم است . شما باید در این معاینه پستان های خود را از نظر ضخامت و وجود برجستگی و یا تغییرات دیگر مورد توجه قرار دهید .

چگونگی معاینه پستان :

1.      لمس پستان در زیر دوش : یک بازو را بالا ببرید و پستان را به طور کامل لمس کنید تا ببینید که آیا توده سفتی در آن وجود دارد ؟ با دست راست پستان چپ و با دست چپ پستان راست را معاینه کنید .

2.      ایستادن جلوی آینه : در جلوی آینه دست ها را طوی بر کمر خود بگذارید که بازوها در اطراف قرار گیرند . به این ترتیب می توانید اندازه ، شکل و حدود هر پستان را مشاهده کنید ، در این صورت قادر خواهید بود فرورفتگی ، برجستگی ، تورم و قرمزی را ببینید . آن گاه نوک پستان را به آرامی از نظر وجود ترشح فشار دهید .

3.      بالا بودن دست ( بازو ) و کنترل هرگونه تغییر شکل در پستان : دراز بکشید و یک بالش کوچک زیر شانه راست بگذارید به طوری که دست راست زیر سر قرار گیرد . با دست چپتان پستان راست و با دست راست پستان چپ را معاینه نمایید .

4.      لمس پستان با کف انگشتان : با کف انگشتان از خارج دایره وار به طرف نوک پستان بیایید و آن را لمس کرده به طرف دنده فشاردهید ، به این ترتیب شما می توانید متوجه هر گونه برجستگی غیرطبیعی در پستان های خود بشوید .

انواع سرطان پستان :

1.      کارسینوم درجا : درجا بدان معناست که سرطان محدود به مجاری و لوبول هاست و به بافت های چربی پستان یا سایر ارگان های بدن حمله نکرده است . دو نوع کارسیینوم در جای پستان وجود دارد .

2.      کارسینوم لوبولار درجا : این کارسینوم که نئوپلازی لوبولار نیز خوانده می شود از لوب ها شروع می شود ، اما در دیواره لوبول نفوذ نمی کند .

3.      کارسینوم مجاری درجا : شایع ترین شکل سرطان غیر تهاجمی پستان است . سلول های سرطانی در داخل مجاری بوده و از دیواره مجاری به بافت چربی پستان گسترش نیافته اند .

4.      کارسینوم مجاری منتشر ( یا تهاجمی ) : این نوع سرطان از مسیر راه شیری یا مجاری پستان شروع شده ، از طریق نفوذ به دیواره مجاری به بافت چربی پستان حمله می کند . می تواند از راه خون و یا لنف به سایر قسمت های بدن منتشر شود . کارسینوم مجاری تهاجمی 80% کارسینوم های پستان را شامل می شود.

5.      کارسینوم لوبولار منتشر ( یا تهاجمی ) : این نوع سرطان از غدد مولد شیر شروع می شود .

6.      کارسینوم مدولاری : این نوع سرطان تهاجمی پستان ، تقریبا دارای حدود مشخصی بین بافت تومور و بافت طبیعی پستان است و حدود 5% سرطان های پستان را شامل می شود . پیش آگهی کارسینوم مدولاری از سرطان مجاری و لوبولار تهاجمی بیشتر است .

7.      کارسینوم کولوئید : این شکل نادر بیماری های تهاجمی که متشکل از موکوس سلول های سرطانی می باشد . به کارسینوم موسینوز نیز معروف است . پیش آگهی این کارسینوم از شکل کارسینوم مجاری و لوبولار تهاجمی بهتر است .

8.      کارسینوم توبولار : حدود 2% از کارسینوم های پستان، کارسینوم توبولار می باشد که نوع اختصاصی از کارسینوم های تهاجمی پستان است . این سرطان نیز پیش آگهی بهتری نسبت به سرطان لوبولار و مجاری تهاجمی دارد.

9.      کارسینوم التهابی پستان : حدود 1% سرطانهای تهاجمی پستان را تشکیل می دهد . پوست پستان مبتلا قرمز ، گرم ، ضخیم شبیه به پوست پرتقال است .

10. کارسینوم آدتئئید کیستیک : این شکل سرطان به ندرت در پستان رشد می کند و بیشتر در غدد بزاقی پیدا می شود . کارسینوم آدنوئید کیستیک پستان پیش آگهی بهتری از کارسینوم مجاری و لبولار تهاجمی دارد .

انواع درمان های سرطان پستان :

 ماستکتومی ( برداشت کامل پستان ) : در برداشتن ساده ( کامل ) پستان ، جراح تمام پستان را با بدون گره های لنفاوی زیر بغل و عضلات زیر پستان بر می دارد . در برداشت اساسی پستان ( رادیکال ماستکتومی ) جراح نه تنها پستان ، بلکه گره های لنفی زیر بغل و عضلات قفسه صدری زیر پستان را نیز بر می دارد . در یک مرحله زمانی این نوع جراحی بسیار شایع بود . عوراض جانبی احتمالی برداشت پستان و یا برداشت تومور عبارتند از : عفونت محل زخم ، هماتوم ( تجمع خون در محل زخم ) و تجمع مایع روشن در محل زخم .

 اعمال جراحی اضافی : پزشکان بر این باورند که برداشت گره های لنفاوی تا حد قابل ملاحظه ای خطر انتشار سرطان در سراسر بدن را کاهش می دهد و امکان بهبودی را افزایش می بخشد . به طور ایده آل جراحان می خواهند گره سنتینل یعنی اولین گره لنفاوی که تومور به آن تخلیه می شود و احتمال می رود که حاوی سلول های سرطانی باشد را پیدا نمایند . این یک روش جدیداست که فقط یک تیم جراحی مجرب باید به انجام آن بپردازند . هر گاه بیمار مورد عمل جراحی در ناحیه گره های زیر بغل قرار گرفته باشد ، ممکن است در ناحیه داخلی بالای بازویش احساس گرمی ، بی حسی زودگذر یا مداوم کند . این فرآیند می تواند حرکات بازو و شانه را نیز محدود کند بدون تخلیه لنف ، مایع می تواند تجمع یافته و منجر به ورم بازو و دست گردد که به آن اصطلاحا لنفادم می گویند .

احتیاط لازم برای پیشگیری از بروز لنفادم :

1.      باید از خون گیری از بازوی سمتی که گره های لنفی آن عمل شده اند جلوگیری گردد .

2.      بازوبند فشارسنج را روی این بازو نگذارید . اگر قرار است در بیمارستان بستری شوید ترتیبی اتخاذ کنید که تمامی مراقیبین بهداشتی از شرایط شما آگاه باشند .

3.      در مورد احساس تنگی و یا ورم در اطراف بازو و دست غفلت نورزید و آن را سریعا به پزشک گزارش کنید .

4.      اگر نیاز بود ، یک بازوبند مناسب فشارنده بپوشید .

5.      وقتی که مشغول باغبانی و یا فعالیت های دیگر هستید که احتمالا منجر به بریدگی می شوند از دستکش استفاده کنید .

 پرتودرمانی : پرتو درمانی قبل از جراحی می تواند تومور را کوچک کرده یا سلول های سرطانی باقیمانده پس از جراحی در پستان، دیواره قفسه صدری و یاقله بازو را از بین ببرد . این درمان معمولا هفته ای 5 روز به مدت 6 تا 8 هفته انجام می گیرد .عوارض جانبی احتمالی عبارتند از تورم ، احساس سنگینی در ناحیه پستان ، تغییرات پوستی شبیه به آفتاب سوختگی در ناحیه تحت درمان و خستگی ، تغییرات پوستی معمولا بعد از گذشت 6 تا 12 ماه ناپدید می شود .

 شیمی درمانی : ترکیباتی که بیشتر از بقیه مورد استفاده قرار می گیرند عبارتند از :

1.      سیکلوفسفامید ، متوتروکساید ، فلورواوراسیل .(CMF)

2.      سیکلوفسفامید ، دکستروبایسین ( آدریامایسین ) ، فلورواوراسیل (CAF).

3.      دکستروبایسین ( آدریامایسین ) ، سیکلوفسفامید (AC) همراه یا بدون پاکلیتاکسل ( تاکسل ).

4.      دکستروبایسین ( آدریامایسین ) بعد از رژیم (CMF).

 هورمون درمانی : استروژن که هورمون مترشحه از تخمدان می باشد ، رشدتعدادی از سلول های سرطانی را افزایش می دهد .متداولترین داروی ضد استروژن ، تاموکسیفن است که به صورت قرص روزانه ، به مدت 5 سال استفاده می شود . یکی از اثرات جانبی شایع تر تاموکسیفن ، ترومبوزیس وریدهای عمقی است که عبارت است از تجمع خون در عروق خونی عمق ساق پا و کشاله ران . سایر عوارض جانبی احتمالی شامل گرگرفتگی ، اختلالات خونی و آب مروارید چشم ( کاتاراکت ) است .

جراحی بازسازی پستان :

این فرآیند سرطان را درمان نخواهد کرد ، اما نمای ظاهری پستان را پس از برداشت کامل آن ( ماستکتومی) به آن برخواهد گرداند . جراحان ممکن است از بافت های سایر قسمت های بدن برای کاشتن استفاده نمایند که آن را بازسازی بافت خودی می نامند .

مرحله بندی سرطان پستان :

 مرحله صفر : سرطان پستان درجا یا غیر تهاجمی : در کارسینوم مجاری درجا (DCIS) سلول های سرطانی در مجرا مستقر بوده و به بافت های چربی اطراف پستان تهاجم نکرده اند . در کارسینوم لبولار درجا (LCIS) که به نام نئوپلازی لبولار و گاه به عنوان مرحله صفر سرطان پستان نیز طبقه بندی می گردد . سلول های غیر طبیعی در داخل لبول ها ( غدد مترشحه شیر ) رشد می کنند اما از دیواره لبول ها نفوذ نمی نمایند .

 مرحله یک : اندازه تومور کمتر از 2 سانتی متر (75/0 یک اینچ یا کمتر ) می باشد و به نظر نمی رسد که فراتر از پستان منتشر شده باشد .

 مرحله دو : اندازه تومور بیشتر از 2 سانتی متر و یا تومور به گره های لنفی زیر بازوی همان سمت سرطان پستان منتشر شده است . گره های لنفی چسبندگی به یکدیگر یا بافت های اطراف ندارند ، که علامتی است نشان دهنده این که هنوز تومور به مرحله III نرسیده است .

 مرحله سوم : به دو گروه A و B تقسیم می شود :

A : تومور بزرگتر از 5 سانتی متر ( بیشتر از 2 اینچ ) بوده و یا به گره های لنفی منتشر شده که گره ها به یکدیگر یا بافت های اطراف چسبندگی دارند .

B : سرطان پستان به هر اندازه ای به پوست و دیواره قفسه صدری و یا گره های لنفی پستانی داخلی ( در زیر پستان و مجاور دیواره قفسه صدری ) منتشر شده اند .

 مرحله چهار : سرطان به هر اندازه ای که باشد ، به بافت های دور دست مثل استخوان ها ، ریه و گره های لنفی دور از پستان منتشر گردیده است .

توده های خوش خیم پستان :

بسیاری از توده های پستان خوش خیم ( غیر سرطانی ) می باشند . تغییرات فیبروکیستیک معمولا عامل این توده ها هستند . فیبروزیس به تشکیل بافت همبندی فراوان شبه اسکاروکیست ها به ساک های پر از مایع اطلاق می شوند . زنان با تغییرات فیبروکیستیک معمولا مبتلا به درد و ورم پستان می باشند . پستان ها ممکن است تومورال بوده و ترشحات روشن و یا کمی کدر از نوک پستان خارج گردد .

توده های خوش خیم پستان مثل فیبروآدنوما و یا پاپیلوما ، توده های کاملا معمولی هستند ، آن ها نمی توانند از پستان به سایر ارگان ها انتشار یابند .

پیگیری تشخیصی سرطان پستان :

شرح حال و معاینات کلینیکی :

شکل و اندازه و ارتباط آن به پوست و عضلات قفسه سینه .  هر گونه تغییری در نوک و پوست پستان .  گره های لنفی زیر قله بازو ( آگزیلاری ) زیر بغل و بالای کلاویکول ( فوق ترقوه ) ، ( بزرگی و کاهش نرمی گره های لنفی که ممکن است به علت انتشار سلول های سرطانی پستان باشد ) .  بررسی های ارگان های دیگر از نظر انتشار سرطان پستان برای ارزیابی وضعیت سلامتی شما . بیوپسی ( نمونه برداری ) : اگر یک زن و یا پزشک وی توده ای را در پستان پیدا کردند و یا در عکسبرداری با اشعه ایکس ، کانون غیر طبیعی مشاهده گردید ، پزشک باید نمونه برداری انجام داده و نمونه بافتی را زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار دهد . Fine Needle Aspiration Biopsy : در نمونه برداری تخلیه ای با سوزن نازک (FNAB) ، از یک سوزن نازک ، کوچک تر از سوزنی که برای آزمایش های خونی به کار می رود ، استفاده می شود . در حالی که پزشک توده را لمس می کند ، سوزن را با دست هدایت می کند . اگر نتواند توده را به راحتی حس کند ، باید سوزن را با کمک اولتراسوند هدایت نماید . اگر توده توپر باشد ، پزشک معالج قطعه کوچک بافتی با یک سوزن توخالی بر می دارد . این یک نمونه برداری از مرکز توده نامیده می شود . انجام این تکنیک مستلزم استفاده از سوزنی بزرگ تر از (FNAB) می باشد . آن قطعه کوچک بافت لوله ای ( حدود 16/1 اینچ در قطر و 5/0 اینچ درازا ) از ناحیه غیرطبیعی پستان بر می دارد . تصویربرداری : ماموگرافی دو طرفه ( عکس برداری از پستان ، دو طرفه ) : این رادیو گرافی پستان به خصوص برای پیدا کردن سرطان های پستانی که حس نمی شوند به کار می رود . ماموگرافی نمایشی : با عکس برداری از جوانب بالا ، پایین و طرفین برای پیدا کردن سرطان های پستانی که علامت مشخصی ندارند به کار می رود .  ماموگرافی تشخیصی : با عکس برداری از جهات مختلف در شناسایی توده های پستانی یا تعیین علت سایر علائم ایجاد شده در آن به ما کمک می کند .  رادیوگرافی قفسه صدری : انتشار سرطان در ریه را بررسی می نماید .  اولترا سوند پستان : در این روش از امواج صوتی با طول موج بلند برای ایجاد تصویری از بافت پستان بر روی صفحه رایانه استفاده می شود . رادیولوژیست ها این روش بدون درد را برای تشخیص کیست های پر از مایع ، از تومورهای تو پر به کار می برند .  اسکن استخوان : در این روش تصویری ، اطلاعات مهمی درباره استخوان ها و محلی از استخوان که ممکن است تومور در آن منتشر شده باشد ، به دست آید .  سی تی اسکن .  ام آر آی .  آزمایش های خونی .  آزمایش های گیرنده ها :آزمایش های گیرنده های هورمونی تومور در تعیین درمان کمک می کنند . دو هورمون تولیدشده از تخمدان خانم ها استروژن و پروژسترون رشد سلول های طبیعی و گاه سرطانی پستان را تحریک می کنند . گیرنده های استروژنی و پروژسترونی به عنوان محل اولیه اتصال هورمون های موجود در جریان خون است . اگر سرطان پستانی فاقد این گیرنده ها باشد ، دانشمندان آن را گیرنده استروژنیک منفی و یا گیرنده های پروژسترونی مثبت و یا به طور خلاصه گیرنده منفی هورمونی می نامند . HER-2/NEU TESTING : HER-2/neu نام ژنی است که گیرنده هایی تولید می کند که به سلول های امکان رشد می دهد . سلول های سرطانی پستان با گیرنده های فراوان HER -2/neu تمایل به رشد سریعی دارند . یک داروی جدید به نام (Herceptin ) Trastuzumab هرسپتین که اخیرا توسط اداره غذا و داروی آمریکا تایید شده است برای درمان تومورهایی که توسط HER_2/neu ایجاد شده اند ، مفید می باشد .

سرطان کیسه صفرا

سرطان کیسه صفرا چیست ؟

کیسه صفرا یک عضو کوچک گلابی شکل است که در زیر لب راست کبد قرار دارد . کبد و کیسه صفرا هر دو در زیر دنده های پائینی سمت راست قرار گرفته اند .

کیسه صفرا 5/7 تا 10 سانتی متر طول داشته ، در حالت طبیعی بیشتر از 5/2 سانتی متر پهنا ندارد . کیسه صفرا ، صفرا را تغلیظ کرده و آن را در خودش ذخیره می کند ، صفرا مایعی است که در کبد تولید شده ، به هضم چربی ها در روده کوچک کمک می کند . زمانی که غذا در حال هضم شدن است ، کیسه صفرا منقبض شده و صفرا را از طریق مجرای به نام مجرای صفراوی به درون روده کوچک می ریزد .

انواع تومورهای کیسه صفرا :

بیش از 80% سرطان های کیسه صفرا آدنوکارسینوما هستند . ممکن است سلول های سرطانی از درون رگ های خونی و بافت همبندی به شکل انگشت رشد کنند که این حالت سرطان پاپیلاری نامیده می شود . به طور کلی سرطان پاپیلاری تمایلی ندارد که به کبد یا گره های لنفاوی نزدیک گسترش پیدا کند ، به همین دلیل درمان این نوع سرطان آسانتر است . اما بیشتر از 75% از آدنوکارسینوم ها غیر پیلاری هستند . 6% سرطان های کیسه صفرا پاپیلاری بوده و تقریبا بقیه آن ها آدنوکارسینوم موسینو ، آدنواسکوآموس کارسینوم ، اسکوآموسل کارسینوم یا اسمال سل کارسینوم هستند .

آمارهای مهم درباره سرطان کیسه صفرا :

حدود 6950 مورد جدید این سرطان در سال 2004 در آمریکا تشخیص داده شد . این سرطان از لحاظ شیوع پنجمین سرطان دستگاه گوارش است . حدود 3540 نفر در سال 2004 به دلیل این سرطان خواهند مرد .زنان 2 برابر مردان به این سرطان مبتلا می شوند .

فقط یک چهارم سرطان های کیسه صفرا در مراحل اولیه قابل تشخیص هستند .

عوامل خطر برای ایجاد سرطان کیسه صفرا :

 سنگ و التهاب در کیسه صفرا : سنگ کلیه صفرا شایع ترین عامل برای به وجود آمدن سرطان کیسه صفرا است . این سنگ های سخت و صخره ای شکل از تجمع کلسترول و مواد دیگر در کیسه صفرا به وجود می آیند .

 رسوبات روی دیواره کیسه صفرا : در این حالت دیواره کیسه صفرا با رسوبات کلسیم پوشانده شده است .

 حصبه ( تیفوئید ): افراد مبتلا به باکتری عامل بیماری حصبه ( سالمونلا ) و کسانی که حامل این باکتری هستند ، 6 برابر سایرین در معرض ابتلا به سرطان کیسه صفرا قرار دارند . بیماری حصبه در آمریکا نادر بوده ، کمتر از 6000 مورد در سال است .

 کیست صفراوی : این کیست در مسیری که صفرا را از کبد و کیسه صفرا به قسمت اول روده کوچک می برد به وجود آمده پر از صفرا می شود .

 سیگار کشیدن .

 مواد شیمیایی صنعتی و محیطی : مطالعه بر روی حیوانات نشان داده که مواد شیمیایی صنعتی مثل آزوتولون ( ترکیبات نیتروژن دار ) و ترکیبات شیمیایی مثل نیتروزآمین ها می توانند باعث ایجاد سرطان کیسه صفرا شوند . کارگران کارخانجات لاستیک و فلزات بیشتر به این سرطان مبتلا می شوند .

 سن : بیشتر افراد مبتلا به این سرطان بالای 70 سال سن دارند .

 سابقه خانوادگی : این سرطان در خانواده ها موروثی است .

 جنس : تقریبا زنان 3 برابر مردان به این سرطان مبتلا می شوند . سنگ ها و التهاب کیسه صفرا 2 عامل مهم هستند که خطر این سرطان را افزایش می دهند .

 پولیپ های کیسه صفرا : در این حالت توده ای از سطح لایه داخلی دیواره کیسه صفرا به سمت خارج رشد می کند .پولیپ های بزرگ تر از 1 سانتی متر عموما بدخیم بوده و پزشک توصیه می کند که آن ها برداشته شوند .

 چاقی : این سرطان در افراد چاق یا کسانی که اضافه وزن دارند بیشتر دیده می شود .

 نژاد : بومیان آمریکا به ویژه ساکنان جنوب غربی آمریکا و مکزیک بیشتر به این سرطان مبتلا می شوند .

 رژیم غذایی : رژیم غذایی که حاوی کربوهیدرات زیاد و فیبر ( سبزی ، میوه و غلات ) کم است احتمال ابتلا به این سرطان را زیاد می کند .

 عفونت ناشی از هلیکوباکتر عامل زخم معده : این یک عفونت باکتریایی شایع است که خطر سرطان معده و نیز خطر زخم های معده و اثنی عشر ( بخشی از روده ) را افزایش می دهد .

علائم و نشانه های سرطان کیسه صفرا :

 درد شکم : بیشتر از نیمی از افراد مبتلا به این سرطان در ناحیه شکم احساس درد می کنند . محل این درد در قسمت فوقانی سمت راست شکم است .

 تهوع ، استفراغ : در زمان تشخیص این سرطان بیشتر از نیمی از افراد تهوع و استفراغ دارند .

 زردی : در این حالت پوست بدن ، سفیدی چشم و بافت های مختلف بدن زرد رنگ می شوند . یک چهارم تا یک دوم افراد در هنگام تشخیص زرد هستند .

 بزرگ شدن کیسه صفرا .

 سایر علایم : که شیوع کمتری دارند و عبارتند از بی اشتهایی ، کاهش وزن ، تورم شکم ، خارش شدید بدن و مدفوع سیاه قیری .

تست های آزمایشگاهی :

انجام این تست ها برای تشخیص میزان بیلی روبین خون لازم است . بهتر است مقدار 2 آنزیم دیگر نیز در خون بررسی شوند که عبارتند از : آلکالین فسفاتاژ و آمینوترنس فرین آسپارتات . در مراحل پیشرفته سرطان ،CEA و CA19-9  نیز در خون وجود خواهند داشت .

روش های تصویربرداری :

 سونوگرافی .

 CT اسکن .

 MRI .

 آنژیوگرافی .

 کلانژیوگرافی .

 آندوسکوپی تروگرید کلانژیوپانکراتوگرافی .

 لاپاراسکوپی .

 نمونه برداری .

روش های درمان این سرطان :

 جراحی : دو روش جراحی وجود دارد : جراحی درمانی ، جراحی تسکینی . جراحی درمانی زمانی انجام می شود که مطالعات تصویربرداری نشان دهند که جراح قادر است تمام بافت های سرطانی را بردارد . در این حالت پزشک برداشت همه بافت های سرطانی را اعلام می دارد . جراحی تسکینی برای کاهش درد بیمار یا از بین بردن انسداد مجاری صفراوی استفاده می شود که باعث درمان بیماری نمی شود .

 درمان با اشعه ( رادیوتراپی ).

 شیمی درمانی : داروهایی مثل میتومایسین یا ترکیب 5 فلورواوراسیل دوکسوروبیسین و میتومایسین می توانند باعث کوچک شدن سرطان کیسه صفرا شوند .

 تزریق الکل : به منظور کاهش درد بیمار ممکن است پزشک ، اعصابی را که احساس درد را از کیسه صفرا به مغز انتقال می دهند ، توسط تزریق الکل بی حس نماید ، پزشک این کار را حین جراحی یا به کمک CT اسکن انجام می دهد .

سرطان مجرای صفراوی

سرطان مجرای صفراوی چیست ؟

مجرای صفراوی یک لوله به طول 5/12 – 10 سانتی متر است که کبد را به روده کوچک وصل می کند . در کبد تعداد زیادی مجاری ریز صفرا را از سلول های کبدی جمع آوری می کنند . سپس این مجراها به هم متصل شده ، یک مجرا را می سازند ( این بخش از مجرای صفراوی ، مجرای هپاتیک نام دارد ) لوله ای که از اتصال این دو لوله به هم به وجود می آید مجرای صفراوی نامیده میشود . انتهای این قسمت از مجرا به درون قسمت اول روده کوچک تخلیه می شود کار اصلی این مجرا انتقال صفرا به روده کوچک یعنی جایی است که به هضم غذا کمک می کند .

تقریبا دو سوم از سرطان های مجرای صفراوی در قسمت هپاتیک یعنی جایی که مجاری صفراوی به هم متصل شده و از کبد خارج می شوند به وجود می آید . این سرطان دورنافی نام دارند که اولین بار توسط دکتر گرهالد کلات اسکین در سال 1965 توضیح داده شده است . گاهی این تومورها را تومور کلات اسکین می نامند .

بیشتر از 95% سرطان های مجرای صفراوی آدنوکارسینوم نام دارند ، آدنوکارسینوم ، سرطان سلول های غده ای است که می تواند در چندین عضو بدن به وجود بیاید . این سرطان از غدد موکوسی که در لایه داخلی مجرا قرار دارند به وجود می آید . نام دیگر این سرطان کول آنژیوم کارسینوم است .

آمارهای مهم درباره سرطان مجرای صفراوی :

تقریبا هر ساله 3000نفر در آمریکا به این سرطان مبتلا می شوند این سرطان در آسیا و خاورمیانه از فراوانی بیشتری برخوردار است ، معمولا افراد 5 تا 70 ساله به این نوع سرطان مبتلا می شوند .

عوامل خطر ایجاد سرطان مجرای صفراوی :

 بیماری مجاری صفراوی : افرادی که به التهاب مزمن مجاری صفراوی مبتلا هستند بیشتر در معرض ابتلا به سرطان این مجاری قرار دارند . اهی این التهاب بدون دلیل رخ می دهد سختی صفراوی کلانژیت اسکلروزینگ نامیده می شود . کولیت اولسراتیو به دلایل ناشناخته ای باعث ایجاد التهاب در روده بزرگ می شود . سنگ های مجاری صفراوی کمی از سنگ های صفراوی کوچک تر هستند . بیماری پلی کیستیک کبدی ، کیست صفراوی ، گشادی مادرزادی بخشی از مجرای صفراوی و سیروز کبدی ، سیروز کبدی باعث ایجاد کلانژیت اسکلروزیس مزمن می شود که نهایتا خطر ایجاد سرطان مجرای صفراوی را در فرد افزایش می دهد .

 سن : افراد مسن بیشتر به این نوع سرطان مبتلا می شوند .

 مواد شیمیایی : ماده ای به نام دی اکسید توریدم که در گذشته در رادیوگرافی استفاده می شد ، می تواند خطر ابتلا به انواع سرطان های کبدی از جمله سرطان مجرای صفراوی را افزایش دهد . بعضی از مواد شیمیایی که میتوانند باعث ایجاد این نوع سرطان شوند عبارتند از : دی اکسین ، نیتروزآمین و پلی کلرنیاتدبای فنیل (PcBs)

جراحی  سرطان مجرای صفراوی بسیار پیچیده و مشکل است این کار باید توسط یک جراح ماهر و در بیمارستان بزرگ انجام شود .

سرطان داخل کبدی مجرای صفراوی :

اگر سرطان از داخل کبد شروع شده باشد جراح باید بخشی از کبد را که سرطانی شده بردارد . گاهی باید یک لب کامل کبد برداشته شود .

سرطان مجرای صفراوی بخش دور نافی :

این یک جراحی وسیع است و معمولا باید بخشی از کبد به همراه مجرای صفراوی ، کیسه صفرا و بخشی از لوزالمعده و روده کوچک را برداشت . جراح باید مجرای صفراوی را به روده کوچک وصل کند که کار دشواری است . این عمل به بیمار نیز فشارزیادی می آورد . تقریبا 5 تا 10% بیماران به دنبال جراحی می میرند و 25 تا 45% آن ها دچار مشکلات جدی می شوند .

سرطان بخش دیستال مجرای صفراوی ( دور از مرکز ) :

محل این سرطان نزدیک لوزالمعده و روده کوچک است . جراح باید بخشی از لوزالمعده و روده کوچک را بردارد مانند سایر جراحی ها ، این یک جراحی مهم بوده و به مهارت جراح و تیم همراهش بستگی دارد .

 جراحی تسکینی : برای این کار بخشی از مجرای صفراوی را که قبل از محل انسداد قرار دارد به قسمتی که پس از محل انسداد قرار دارد متصل می کند . جراح گاهی از بخشی از کیسه صفرا برای این کار استفاده می کند .

 پیوند کبد : گاهی برای درمان سرطان مجرای صفراوی تمام کبد و مجرای صفراوی را برداشته و کبد جدیدی به بدن بیمار پیوند می زنند .

 رادیوتراپی ( اشعه درمانی ) .

شیمی درمانی .

پی گیری بیماران :

پی گیری معمولا شامل معاینه فیزیکی و انجام تست های خونی برای مشخص شدن عملکرد کبد و آشکار شدن نشانگرهای تومور در خون مثل CEA و CA19-9 است . اگر این آزمایشات علائمی از عود سرطان به ما بدهند بایستی بررسی های بیشتری مثل عکس قفسه سینه ، اسکن و MRI انجام شود .

سرطان نوروبلاستوما

نوروبلاستوما چیست ؟

نوروبلاستوما نوعی سرطان است که در شیرخواران و کودکان و به ندرت در بالغین هم دیده می شود . معمولا سلول های این سرطان ، سلول های عصبی اولیه و در حال تکامل هستند که در رویان یا جنین یافت می شوند .( واژه نورو به معنی عصب بوده و بلاتوما اشاره به سرطانی دارد که سلول های نارس یا در حال رشد را درگیر می کند .)

نورون ها ( سلول های عصبی ) اجزای اصلی مغز و طناب نخاعی بوده و به وسیله اعصاب به هم مربوط می شوند . این سلول ها برای اعمالی چون فکر کردن ، حس و حرکت لازم هستند .

تمام تومورهای سیستم عصبی سمپاتیک دوره طفولیت بدخیم نیستند . برخی از گانلیون ها بدرستی رشد نمی کنند . آن ها می توانند تومورهای خوش خیم را به وجود بیاورند . بر این تومورهای خوش خیم گانگلیونوروما نام نهاده اند .

گانگلیونوروبلاستوما ، یک تومور سرطانی است که حاوی نوروبلاست ( سلول های عصبی که در رویان یافت می شود ) های نارس بوده که می تواند به صورت غیر طبیعی گسترش یابد .

گانگلونوروما : بافت کاملا تکامل یافته ای است که معمولا با جراحی برداشته می شود .

این بیماری از معدود سرطان های اطفال است که هورمون هایی ترشح شده از آن باعث تغییرات ناخواسته ای چون اپسوکلونوس ( حرکات چرخشی چشم ها ) ، میوکلونوس ( پرش استاتیک و سفت عضلات ) و اسهال می شوند .

نوروبلاستوما سویم سرطان شایع اطفال است ، به نظر میرسد از 9100 کودک سرطانی که در سال 2002 تشخیص داده شده 3/7% آن ها به این بیماری گرفتار شده باشند . شیوع این بیماری در کودکان زیر 15 سال 1 تا 80هزار در هر سال می باشد و هر ساله 550 مورد جدید بیماری تشخیص داده میشود .

نوروبلاستوما در پسران بیش از دختران دیده می شود .

عوامل خطرساز نوروبلاستوما کدامند ؟

علت نوروبلاستوما چیست ؟

علت ایجاد این بیماری به طور کامل شناخته نشده است .بسیاری از محققین بر این باورند که هر گاه اختلالی در روند بلوغ سلول های نوروبلاست طبیعی جنینی و تبدیل آن ها به سلول های عصبی یا مدولای فوق کلیه به وجود آید ، این سلول ها هم چنان به رشد و تقسیم خودادامه دهند ، نوروبلاستوما به وجود می آید .

آیا می توان نوروبلاستوما را زود تشخیص داد ؟

در موارد نادر ، می توان نوروبلاستوما را قبل از تولد و با استفاده از سونوگرافی ( روشی که از امواج صوتی برای تصویرسازی اعضای داخلی جنین استفاده می کنند ) تشخیص داد . روش های سونوگرافی معمولا برای تخمین سن جنینی یاپیش بینی زمان تولد و مراقبت از نقایص معمول تولد به کار می رود . پیشرفت های به عمل آمده در تکنولوژی سونوگرافی و یا روش های دیگر می تواند منجر به پیدایش روش های دقیق تری برای کشف پیش از تولد این بیماری شود .

علایم و نشانه ها :

شایع ترین علامت نوروبلاستوما ، وجود یک توده یا برآمدگی غیرمعمول است که معمولا در شکم کودک یافت شده و باعث برجستگی در آن قسمت می شود . کودک ممکن است از احساس پری شکم ، ناراحتی و یا درد شکایت کند که اثرات مستقیم وجود تومور در آن ناحیه می باشند .

زمانی که متاستاز استخوانی رخ دهد ، کودک قادر به تکلم از درد استخوان ها شکایت خواهد کرد و اگر به استخوان های پشت گسترش یابد می تواند باعث فشار روی طناب نخاعی شده و علایمی چون ضعف ، فلج و یا کرختی به وجود آورد .

در یک چهارم موارد ممکن است کودک دچار تب شده باشد . نشانه های کمتر شایع عبارتند از : اسهال مقاوم ، فشارخون بالا ( به دلیل تحریک پذیری ) ،ضربان سریع قلب ، سرخی پوست ، گر گرفتگی و تعریق .

نوروبلاستوما ، آن گاه که اعصاب را در قفسه سینه یا گردن تحت فشار قرار دهد ، علایم دیگری نیز ایجاد می کند . از جمله افتادن پلک و مردمک های تنگ و کوچک ، فشار روی اعصاب دیگر نزدیک نخاع می تواند باعث از دست رفتن توان حرکتی بازوها و ساق ها شود .

لکه های آبی یا بنفش شبیه کبودشدگی های کوچک ، می تواند نشانگر گسترش بیماری به پوست باشد .

چشمان کودک به شکلی غیر طبیعی حرکت می کنند . این وضعیت با نام نشانگان اپسوکلونوس – میوکلونوس شناخته می شود .

نوروبلاستوما چگونه تشخیص داده می شود ؟

 آزمایش های خون و ادرار : سلول های عصبی طبیعی مواد شیمیایی خاصی به نام نوروترانسمیتر از خود آزاد می کنند که فعالیت اعصاب را تحت کنترل دارند . یک گروه اصلی نوروترانسمیترها که به وسیله سلول های سیستم عصبی سمپاتیک تولید می شوند ، کاته کولامین نام دارند . زمانی که بدن مولکول های کاته کولامین را به متابولیت های آن ( قطعات کوچکتر ) تجزیه می کند ، این مواد از طریق ادرار از بدن دفع می شوند . در حدود 90% موارد نوروبلاستوما ، سلول ها کاته کولامین ها را به حدی ترشح می کنند که در ادرار و خون قابل سنجش باشند . بعضی علایم مرتبط با نوروبلاستوما هم چون فشار خون بالا ، ضربان سریع قلب یا اسهال ، مستقیما به دلیل افزایش کاته کولامین ها می باشند .

 بیوپسی : تشخیص قطعی نیازمند دیدن سلول های نوروبلاستوما در نمونه های بافتی زیر میکروسکوپ است . به منظور بیوپسی مغز استخوان ، از سوزن بزرگی استفاده می کنند ه قطعه استوانه ای شکلی از مغز استخوان را به طول تقریبی یک دوم اینچ و قطر یک شانزدهم اینچ بر می دارد . در آسپیراسیون مغز استخوان از سوزنی ظریف تر استفاده می شود و با استفاده از یک سرنگ ، بافت نرم داخل حفره استخوانی رامی کشیم .

آزمون های تصویربرداری در مرحله بندی نوروبلاستوما :

 اشعه ایکس .

 توموگرافی کامپیوتری (CT اسکن ) .

 تصویر سازی تشدید مغناطیسی (MRI) .

 اسکن رادیونوکلئید یا سینتی گرافی .

سیستم های مرحله بندی :

سیستم مرحله بندی بین المللی نوروبلاستوما نام دارد (INSS) در شکل ساده آن ، مراحل عبارتند از :

مرحله اول ( موضعی و قابل برداشت ) : سرطان فقط در محل اولیه و منشاء وجود دارد و به واسطه جراحی می توان کل تومور قابل رویت را برداشت .

مرحل دوم : تومور فقط در محل اولیه دیده می شود ولی به دلیل اندازه اش ، محل و یا مجاورت آن با احشاء دیگر ، نمی توان آن را به طور کامل و از طریق جراحی برداشت . این مرحله به دو دسته تقسیم می شود :

مرحله 2A: تومور موضعی غیرقابل برداشت در یک سمت بدن است .

مرحله 2B: تومور موضعی غیرقابل برداشت در یک طرف بدن ، به غدد لنفاوی در همان طرف بدن گسترش داشته به علاوه گره های لنفاوی چسبیده به تومور هم درگیرند . این تومور به غدد لنفاوی سمت دیگر بدن گسترش ندارد .

مرحله سوم ( ناحیه ای ) : سرطان از خط وسط تجاوز کرده و به سمت دیگر بدن هم گسترش یافته است . یا این که غدد لنفاوی مجاور منشاء سرطان ، در سمت دیگر بدن نیز درگیر شده اند .

مرحله چهارم : سرطان به گره های لنفاوی دور دست ، استخوان ، کبد ، پوست، مغز استخوان یا اعضاء دیگر گسترش یافته است .

شاخص های پیش آگهی :

 درجه تومور : درجه تومور (GRADE) بر اساس ظاهر میکروسکوپیک نوروبلاستوما تعیین میشود وجود سلول های در حال مرگ و یا در حال تکثیر ( میتوز ) نشان دهنده پیش آگهی بد است .

 DNA پلوئیدی : مقدار DNA موجود در هر سلول را می توان با فلوسیتومتری یا سیتومتری تصویری اندازه گیری کرد . سلول هایی که مقدار DNA آن ها به اندازه DNA سلول های طبیعی باشد دیپلوئید و در آن هایی که این مقدار کاهش یافته باشد ، هیپودیپلوئید نامیده می شود . سلول های نوروبلاستوما با DNA افزایش یافته را هیپرددیپلوئید گویند که مراحل مراحل پایین تر گسترش بیماری و پاسخ بهتر به شیمی درمانی را نشان می دهد .

 سیتوژنتیک ؛ ژنتیک سلولی : هر سلول طبیعی 46 کروموزوم دارد که از DNA و پروتئین ساخته شده است . نوروبلاستوما با تعداد کروموزوم های طبیعی میل تهاجمی بیشتری داشته و انواعی که کروموزوم های بیشتری دارند کمتر مهاجمند .

 تقویت انکوژن : انکوژن ها مناطثی از DNA هستند که در تنظیم رشد سلولی اهمیت دارند . محققین دریافته اند نوروبلاستوما همراه با کپی های زیاد از انکوژن N-meg تمایل زیادی به رشد بیشتر و بلوغ کمتر دارند . کودکانی که نوروبلاستومای آن ها چنین الگویی دارد ، پیش آگهی بدتری از سایر انواع نوروبلاستوما خواهند داشت .

 گیرنده های نوروتروفین : نوروبلاستوما با گیرنده های نوروتروفین بیشتر ( معمولا گیرنده NGF و یا محصول ژن TRK-A نامیده می شوند ) ، پیش آگهی بسیار بهتری دارند .

شاخص های سرمی : بیماران با سطح سرمی بالاتر فریتین پیش آگهی بدتری دارند ، رانولاز اختصاصی نورونی (NSE) و لاکتات دهید روناژ موادی هستند که علاوه بر سلول های نوروبلاستوما از برخی سلول های عادی بدن نیز ساخته می شوند . سطوح افزایش یافته NSE و LDH در سرم نشان گر پیش آگهی بد برای کودکان نوروبلاستومی است .

چگونه کودک نوروبلاستومایی را درمان کنیم ؟

 جراحی : در برخی موارد ، جراحی می تواند باعث برداشت کل تومور شده و درنتیجه بهبودی کامل حاصل شود .

 شیمی درمانی: داروهای اصلی که برای درمان کودکان نوروبلاستومی به کار می روند عبارتند از : سیکلوفسفامید ، سیسپلاتین ، وین کریستین ، دوکسوروبی سین ، اتوپوساید ، و توپوتکان . به طور کلی این داروها در دو سوم کودکان کاملا جواب خواهند داد . ترکیبی که امروز به کار می رود عبارت است از : سیکلوفسفامید به علاوه دوکسوروبیسین و سیس پلاتین به علاوه اتوپوساید .

 پرتودرمانی : این روش همچنین به خوبی برای جداکردن تومورها قبل از جراحی و برای تسهیل برداشتن جراحی تومور کاربرد داشته است .

 پیوند مغز و استخوان و پیوند سلول های ریشه ای خون محیطی : دو روش برای پیوند مغز و استخوان وجود دارد . یک راه استفاده از سلول های ریشه ای خونی و یامغز استخوان خود کودک می باشد ( که تحت عنوان BMT یا PBSC اتولوگ نامیده می شود ) راه دیگر استفاده از مغز استخوان یک فرد دهنده می باشد ( که به نام BMT آلوژنیک معروف است ) که اصطلاحا دهنده نامیده می شود .

پس از درمان نوروبلاستوما چه اتفاقی می افتد ؟

بعضی از این کودکان مشکلاتی از قبیل ناتوانی یادگیری ، تاخیر در تکامل عضلات و مهارت های حرکتی ، مشکلات گفتاری و نیز اختلالات رفتاری دارند . این مسائل علی الخصوص در کودکانی که خاستگاه تومور ناحیه گردن یا سینه بوده و مشکلات چشمی یا انقباض عضلانی را تجربه کرده اند بیشتر دیده می شوند . این کودکان ممکن است نیازمند استفاده از استروئیدها و یا هورمون های دیگر برای سرکوب سیستم ایمنی شان باشند .