سرطان لوز المعده

سرطان لوزالمعده ( پانکراس ) چیست ؟

لوز المعده غده ای است که در پشت معده قرار دارد . این عضو اندکی شبیه یک ماهی با سری پهن ، شکمی مخروطی و دمی باریک است . طول آن تقریبا 6 اینچ ( 15 سانتی متر ) و پهنای آن اندکی کمتر از 2 اینچ (5سانتی متر ) می باشد و به طورافقی در حفره شکم قرار گرفته است .

سر لوزالمعده در سمت راست شکم در محل تلاقی معده با ددئودنوم ( بخش اول روده کوچک ) قرار گرفته است . تنه لوزالمعده در پشت معده قرار دارد و بخش دمی لوزالمعده در سمت چپ حفره شکم و در مجاورت طحال قرار می گیرد .

لوزالمعده ( پانکراس) شامل دو بخش مجزاست : غدد اگزوکرین ( درون ریز ) و غدد اندوکرین ( برون ریز ) غدد برون ریز مواد را به درون مجاری لوزالمعده ترشح می کنند و غدد درون ریز مواد را به درون خون ترشح می کنند .

سلول های اندکرین درصد کمی از سلول های موجود در پانکراس را تشکیل می دهند . این سلول ها تجمعات کوچکی به نام جزایر لانگرهانس را تشکیل می دهند . این جزایر 2 نوع هورمون ترشح می کنند به نام های انسولین و گلوکاکن . انسولین برای کاهش قند خون ، زمانی که گلوکاکن آن را افزایش می دهد ، مهم است .

انواع تومورهای لوزالمعده :

تقریبا 95% از سرطان های بخش برون ریز پانکراس آدنوکارسینوما هستند .

تومورهای بخش درون ریز کمتر شایع اند آن ها تومورهای غدد درون ریز یا به طور اختصاصی تر تومورهای سلول های جزیره ای نام دارند .

تومورهای سلول های جزیره ای که انسولین تولید می کنند به عنوان مثال انسولین شناخته می شوند و تومورهایی که گلوکاکن تولید می کنند گلوکاگوما نام دارند .

آمارهای کلیدی ( مهم ) درباره سرطان لوزالمعده کدامند ؟

تخمین زده شده است که در سال 2004 ، 30700آمریکایی ( 14900مرد و 15800 زن ) مبتلا به سرطان لوزالمعده طی سال 2004 تشخیص داده خواهند شد . تخمین زده شده است که در سال 2004 ، 30000آمریکایی شامل 14700 مرد و 15300 زن به علت همین سرطان خواهند مرد ، این نوع سرطان چهارمین علت مرگ ناشی از سرطان در مردان و زنان می باشد .

عوامل خطرزای سرطان لوزالمعده چه هستند ؟

 سن : خطر بروز سرطان لوزالمعده باافزایش سن ، زیاد می شود . تقریبا تمام بیماران بیشتر از 50 سال سن دارند . سن 75% این بیماران بالای 65 سال است .

 جنس : مردان 20% بیشتر از زنان به سرطان لوزالمعده مبتلا می شوند .

 نژاد : آمریکایی های آفریقایی الاصل 40 تا 50% بیشتر از سفید پوستان به این نوع سرطان مبتلا می شوند . 

سیگاری ها . رژیم غذایی . دیابت شیرین : بیمارانی که بیش از 5 سال دیابت آن ها تشخیص داده شده در معرض خطر بیشتری قرار دارند . پانکراتیت مزمن : التهاب طولانی مدت لوزالمعده می باشد . خطرات شغلی : قرار گرفتن در معرض آفت کش ها ، رنگ ها و مواد شیمیایی خانواده گازوئیل ممکن است عاملی برای ابتلا به سرطان لوزالمعده باشد . سابقه خانوادگی : در افرادی که حامل ژن جهش یافته سرطان پستان یعنی BRCA2 می باشند نیز میزان بیشتری از سرطان پانکراس دیده شده است . مشکلات معده ای : عفونت معده ناشی از باکتری عامل زخم معده یا همان هلیکوباکترپیلوری ( اچ پایلوری نیز نامیده می شود ) می تواند خطر ابتلا به سرطان لوزالمعده راافزایش بدهد . همچنین برخی محققین باور دارند که ترشح بیش از حد اسید معده نیز می تواند این خطر را افزایش دهد . علائم و نشانه های سرطان لوزالمعده : یرقان ( زردی ) : اگر سرطان در ناحیه آمپول واتر باشد زردی حتما رخ می دهد ، زرد شدن پوست و چشم به دلیل انباشته شدن بیلی روبین ( ماده ای که در کبد ساخته می شود ) در این بافت و نیز در کبد می باشد .زمانی که سطح بیلی روبین در خون افزایش می یابد ، مقداری از این ماده به داخل ادرار ترشح شده و سبب می شود که رنگ ادرار قهوه ای یا سبز مایل به قهوه ای شود . درد : درد در ناحیه شکم یا پشت یک علامت عادی در مراحل پیشرفته سرطان لوزالمعده می باشد . سرطانی که گسترش یافته و به رشته های عصبی اطراف لوزالمعده رسیده ممکن است درد شدیدی در ناحیه میانی یا فوقانی پشت ایجاد کند . کاهش وزن : کاهش وزن به طور ناخواسته یاغیر منتظره در طی چندماه در بیماران مبتلا به سرطان لوزالمعده شایع می باشد . این مسئله ناشی از بی اشتهایی یا خستگی شدید است . سوء هاضمه : اگر سرطان مانع از ورود شیره معده به روده شود ، بیماران در هضم غذای چرب دچار مشکل خواهند شد . هضم ناکامل چربی ها باعث می شود که مدفوع به طور غیر عادی بی رنگ ، تکه تکه ، چرب شده و در توالت به صورت شناور باشد . بزرگ شدن کیسه صفرا : گاهی اوقات انسداد مجرای صفراوی سبب انباشته شدن صفرا در کیسه صفرا شده در نتیجه کیسه بزرگ می شود . غیرطبیعی بودن لخته های خونی یا چربی های بدن : گاهی اوقات مواد ترشح شده از سلول های سرطان سبب ایجاد لخته های خونی در سیاهرگ ها و یا غیر طبیعی شدن بافت چربی زیر پوست می شود . دیابت شیرین : در برخی موارد نادر سرطان های غدد برون ریز لوزالمعده سبب دیابت شیرین می شود ( افزایش قندخون ) به طور معمول ، اشکالاتی در متابولیسم قندها وجود دارد که علایم آن مثل بیماری قند نیست . اما می توان آن را با آزمایش خون تشخیص داد . تاریخچه و معاینه فیزیکی : یک معاینه فیزیکی کامل عموما به لمس توده شکمی یا بررسی مایع انباشته شده در شکم می پردازد . پوست و سفیدی چشم نیز برای مشخص شدن موردبررسی قرار می گیرد . گاهی اوقات سرطان لوزالمعده به غدد لنفاوی یا کبد نیز گسترش می یابد و باعث بزرگ شدن آن ها می شود به نحوی که زیر پوست قابل لمس است . آزمایشات تصویری : CT اسکن سونوگرافی MRI ERCP آندوسکوپی : در این روش یک لوله قابل انعطاف دراز از سمت گردن بیمار به طرف مری و معده و روده کوچک او حرکت می کند . پزشک می تواند با کمک این روش محل اتصال مجرای صفراوی به رود کوچک را به آسانی مشاهده کند . آزمایش های خون : بیشترین فایده این آزمایشات در این است که نشان می دهد آیا زردی بیمار به کبد او مربوط است و یا مربوط به توقف جریان صفرا بین کبد و روده می تواندباشد .همچنین سطح خونی نشانگر ویژه ای به نام CA 19-9 و یا آنتی ژن کارسینوآمپریونیک (CEA) ممکن است اندازه گیری شود . نمونه برداری : در این روش نمونه ای از بافت لوزالمعده شخص برداشته می شود چندین روش نمونه برداری وجود دارد . روشی که اغلب برای تشخیص سرطان لوزالمعده به کار می رود نمونه برداری سوزنی نام دارد . سرطان لوزالمعده چگونه درمانی می شود ؟ جراحی : 2 نوع درمان جراحی برای سرطان لوزالمعده وجود دارد . در مواردی که گسترش تومور به بافت های اطراف بسیار زیاد باشد ، جراحی برای تخفیف علایم یا برای جلوگیری از انسداد مجرای صفراوی یا فشرده شدن روده در اثر سرطان صورت می گیرد . جراحی برای درمان : اغلب زمانی که سر لوزالمعده دچار سرطان شده باشد این نوع جراحی صورت می گیرد . درمان با اشعه: در این روش =از مقادیر زیادی اشعه ایکس برای کشتن سلول های سرطانی استفاده می شود . شیمی درمانی : در شیمی درمانی از داروهای ضد سرطان خوراکی یا تزریقی از راه رگ ( وریدی ) استفاده می شود . مطالعات اخیر نشان داده اند در مواردی که سرطان گسترش یافته است داروی جم سیتابین موثر تر از 5 فلوئورواوراسیل خواهد بود . سایر داروهای مورداستفاده عبارتند از : سیس پلاتین ، ایرینوتکان ، پک لی تکسل ، کاپسی تابین ، اگزالیپ لاتین و استرپتوزوسین . دستاوردهای ( یافته های ) جدید درباره سرطان لوزالمعده و درمان آن : ژنتیک و یافته های جدید : هر روز دانشمندان اطلاعات تازه ای درباره تغییرات به وجود آمده بر روی DNA در سلول های سرطانی کشف می کنند . تغییرات به ارث رسیده در ژن هایی مثل BRCA4 و P16 و ژن هایی مسئول در برخی سرطان های روده خطر سرطان لوزالمعده را نیز افزایش می دهد . این گروه از ژن ها باعث افزایش خطر بروز سرطان پستان ، تخمدان و روده بزرگ نیز می شوند . انجام 2 آزمایش آندوسکوپی سونوگرافی (EUS) و آندوسکوپی رتروگرید لوزالمعده و مجرای صفراوی (ERCP) می توانند به کشف تغییرات ایجاد شده در سلول ها به سمت سرطانی شدن در خانواده هایی که در معرض خطر این سرطان قرار دارند کمک کنند . ژن درمانی : چون در بسیاری موارد ژن های غیر طبیعی مسئول ایجاد این نوع سرطان می باشند ، اغلب دانشمندان سعی می کنند ژن های طبیعی را جایگزین این ژن های غیر طبیعی کنند . یکی از گسترده ترین مطالعات بر روی ژن P53 می باشد . در حالت عادی این ژن رشد تومور را متوقف می کند . ایمن شناسی : در آزمایشات تجربی برای مبارزه موثرتر با سرطان گاهی از روش سرکوب کردن سیستم ایمنی بدن استفاده می شود . در این روش ، به بیمار واکسنی تزریق می شود که سبب شناسایی تغییرات شیمیایی موجود در سلول های سرطانی و کشتن این سلول های می شود . شیمی درمانی : بسیاری از آزمایشات بالینی در صدد یافتن داروهای ترکیبی هستند . موثربودن برخی از این داروها ، از جمله جم سیتابین و 5 فلئورواوراسیل اثبات شده و نیز می توان برخی از این داروها را با یکدیگر ترکیب کرد نظیر سیس پلاتین ، میتومایسین ، لوکوورین ، دی پیریدامول و دکسوروبیسین . هورمون درمانی : سلول های روده هورمون هایی آزاد می کنند که باعث تحریک رشد سلول های لوزالمعده می شوند . یکی از این داروها اکتروتیدات این دارو باعث مهار فعالیت هورمون سوماتواستاتین می شود . سایر هورمون هایی که بر روی رشد سرطان لوزالمعده اثر می گذارد شامل CCK ، سکترتین و بوم سبین می باشند . عامل مهار کننده رشد رگ ها : تمام سلول های سرطانی برای رشد به عروق خونی نیاز دارند تا موادغذایی را به آن ها برسانند . عاملی که باعث رشد رگ ها در این سلول ها می شود کشف شده است . مهار کننده ماتریکس متالوپروتئیناز : از این داروهای جدید برای مهار توانایی گسترش سلول های سرطانی استفاده می شود . آن ها بر روی آنزیم های ساخته شده توسط سلول های سرطانی که باعث حل شدن ماده اطراف سلول و گسترش سلول های سرطانی به اطراف می شون عمل می کنند . عامل مهار کننده رشد : در بسیاری از سرطان ها از جمله سرطان لوزالمعده مولکول های خاصی وجود دارد که رشد این سلول ها را تحریک می کند . این مولکول ها همان گیرنده های رشد می باشند .