پس از مشخص شدن وضعیت بیماری و انجام تست بر روی نمونه ها, اطلاعات مختلف زیر گرد آوری شده و در یک جدول رسم می گردد.
TP(True positive) یا مثبت واقعی:
منظور افراد بیمار می باشند که پاسخ آزمایش آنها نیز مثبت می باشند.
TN(True Negative) یا منفی واقعی:
منظور افراد غیر بیماری می باشند که پاسخ آزمایش نیز در آنها منفی گزارش شده است.
FP(False Positive) یا مثبت کاذب: افرادغیر بیماری می باشند که پاسخ آزمایش آنها مثبت گزارش شده است.
FN(False Negative) یا منفی کاذب:
افراد بیماری می باشند که پاسخ آزمایش آنها منفی گزارش شده است. برای محاسبه حساسیت تشخیصی از فرمول صفحه بعد استفاده می نمائیم.
غیربیمار | بیمار | تست |
FP | TP | مثبت |
TN | FN | منفی |
و برای محاسبه ی ویژگی تشخیصی از فرمول زیر استفاده می شود:
معیارهای دیگری نیز برای بررسی تستهای تشخیصی کیفی مورد استفاده قرار می گیرند که از آن میان می توان به موارد زیر اشاره نمود:
15-1مقدار پیش بینی(predictive value):
ارزش پیش گویی کننده مثبت(positive predictive value ):
این مقدار در تستهای مثبت در اصل بیانگر درصد افراد بیماریست که به درستی با آزمایش جواب مثبت گرفته اند و از فرمول زیر برای محاسبه آن استفاده می شود.
ارزش پیش گویی کننده منفی(Negative predictive value):
این مفدار در تست های منفی بیانگر افراد غیر بیماریست که به درستی توسط آزمایش, منفی طبقه بندی شده اند و از فرمول زیر برای محاسبه ی آن استفاده می شود.
- میزان کارایی ( Efficiency)
کارایی کلی یک تست تشخیصی در اصل به درصد افرادی که توسط آزمایش به طور صحیح بیمار و یا سالم تشخیص داده شدند اطلاق شده و در آن میزان شیوع بیماری نیز دخالت دارد. برای محاسبه این میزان از فرمول زیر استفاده می نماییم.
- اندیکس یودنس (Youdne’s)
اندیکس یودنس بر خلاف میزان کارایی بدون توجه به شیوع بیماری نشانگر درصد افراد سالم یا بیماری است که صحیح تشخیص داده شده اند.
J=Se+Sp-1
در این تساوی Se حساسیت Sp ویژگی است.
- نسبتهای احتمالی (Likelihood Ratios)
نسبتهای احتمالی بعنوان پارامترهای مهمی برای تعیین میزان صحت یک آزمایش تلقی می گردند.
نسبتهای احتمالی نتایج مثبت آزمایش: این نسبت در اصل به نسبت احتمال وجود بیماری به احتمال عدم وجود بیماری در موارد پاسخ مثبت آزمایش می باشد
LR+=Se / (1-Sp)
نسبتهای احتمالی نتایج منفی آزمایش:این نسبت نیز همانند مورد اول بوده ولی در مورد آنهایی بکار می رود که جواب آزمایش منفی شده است LR-=(1-Se) / SP
پایش یا بررسی مداوم عملکرد آزمایش در حین استفاده روزمره
آخرین بخش در ارزیابی کیت های کیفی, بررسی مداوم, عملکرد آزمایش در حین کاربرد روزانه آن است این بخش با انجام آزمایشات تکرار پذیری و بررسی حساسیت آزمایش در فواصل زمانی مناسب صورت می گیرد.
منبع:
کتاب الایزا:تهیه شده در واحد تحقیق و توسعه شرکت ژیشتاز طب زمان
سیستم الایزا بر اساس شیوه شناسی تشخیصی به چند گروه تقسیم می شود که عبارتند از:
1)الایزای مستقیم(DIRECT ELISA):
در این روش آنتی ژن یا آنتی بادی موجود در نمونه ی که باید تشخیص داده شود به طور مستقیم بر سطح فاز جامد کوت می شود و سپس آنتی بادی یا آنتی ژن مکمل آن که نشان دار شده است به سیستم اضافه میشود. در صورت وجود آنتی ژن یا آنتی بادی مورد نظر در نمونه، سیگنال مناسب ایجاد می شود. این روش مشابه ایمونوفلورسانس مستقیم است اما کاربرد چندانی در کیت های تشخیصی ندارد و بیشتر در کارهای تحقیقاتی استفاده می شود
)الایزای غیر مستقیم(indirect ELISA):
این روش برای تعیین آنتی بادی اختصاصی و یا تیتراسیون آنتی بادی در نمونه های سرم مورد استفاده قرار می گیرد. اساس آزمایش بدین نحو است که معمولا سرم رقیق شده به آنتی ژن های کوت شده در فاز جامد (میکرو ول یا چاهک) اضافه می شود. آنتی ژن کوت شده آنتی ژت اختصاصی مربوط به آنتی بادی است که قرار است در نمونه ردیابی شود پس از افزودن نمونه و طی زمان انکوباسیون و یک مرحله ی شستشو آنتی هیومن گلوبولین نشان دار شده با آنزیم به چاهک اضافه می شود بر حسب اینکه چه کلاسی از انتی بادی برای ردیابی اهمیت دارد نوع آنتی Ig مورد استفاده نیز متفاوت است مثلا برای ردیابی آنتی بادی کلاس IgG از انتی هیومن IgG و برای ردیابی کلاس IgA از آنتی هیومن IgA استفاده می شود.
اختصاصیت سنجش مستقیما توسط آنتی ژن ثابت شده در فاز جامد تعیین می شود که ممکن است کاملا خالص و اختصاصی باشد و یا نسبتا خام و غیر اختصاصی باشد . سرم حاوی انتی بادی اختصاصی می تواند در یک بافر برای جلوگیری از جذب غیر اختصاصی پروتئین ها و جلوگیری از اشغال نقاط اتصال آنتی ژن رقیق شود. به چنین بافری محلول رقیق کننده نمونه (sample diluent) گفته می شود. حساسیت و ویژگی چنین روشهایی می تواند با به کار گیری روش Antibody capture با کاهش تداخل اثر آنتی بادی غیر اختصاصی بهتر شود.
بهترین مثالها در مورد این روش تعیین آنتی بادی بر علیه توکسوپلاسما,روبلا ,ویروس سیتومگال و هلیکوباکتر پیلوری از کلاسهای IgMو IgAوIgG در سرم می باشد.البته امروزه برای تعیین IgM بر علیه این عوامل عموما از روش capture استفاده می شود در روش capture آنتی بادی های موجود در نمونه از کلاس IgM به روی چاهک های ثابت شده با آنتی هیومن IgM جذب شده و سپس برای تشخیص , از آنتی ژن اختصاصی مربوطه که آنزیم نشان دار شده اسنت و یا آنتی بادی نشان دار ضد آن به صورت مزدوج استفاده می شود.
3)الایزای ساندویچ:
روش ساندویچ الایزا خود به 2 دسته تقسیم می شود:
الف)روشAg capture یا Ab sandwich
در این روش یک آنتی ژن در بین 2آنتی بادی اختصاصی قرار می گیرد این روش شایع ترین روش الایزا محسوب می شود در این روش از یک آنتی بادی برای به دام انداختن آنتی ژن بر روی چاهکهای الایزا استفاده می شود و آنتی بادی دوم که با آنزیم نشان دار شده است به عنوان شناساگر عمل می کند .
قابل ذکر است که در این روش آنتی ژن باید حداقل دارای 2 ناحیه ی آنتی ژنیک متفاوت باشد تا قادر به اتصال هر 2 آنتی بادی باشد: مثال های بارز این روش اندازه گیری PSA ,FSH ,LH ,TSH ,HCG و... است.
ب) روش Antibody capture:
1-Ag sandwich or direct Ab capture:
این روش برای تعیین سنجش آنتی بادی مورد استفاده قرار می گیرد بدین صورت که از یک آنتی ژن کوت شده بر روی فاز جامد برای به دام انداختن آنتی بادی اختصاصی آن استفاده می شود و همان آنتی بادی از طریق بازوی دیگر خود (Fab) پذیرای همان آنتی ژن اما به صورت نشان دار می باشد در نتیجه آنتی بادی اختصاصی در بین 2 آنتی ژن ساندویچ می گردد(شکل 22-2) در این روش آنتی بادی توتال از هر کلاس ایمونوگلوبولین میسر است و یکی از اختصاصی ترین و حساس ترین روش ها برای تشخیص آنتی بادی در نمونه است مثال بارز این روش کیت اندازه گیری آنتی بادی بر علیه پلاسمودیوم ویواکس و ترپونما پالیدوم و,HBs Ab می باشد.
Indirect Ag Sandwich or Indirect Ab capture :
در این روش پس از به دام انداختن آنتی بادی توسط آنتی هیومن گلوبولین فیکس شده در کف چاهک ها با اضافه کردن آنتی ژن اختصاصی و تشکیل کمپلکس از یک آنتی بادی اختصاصی نشان دار بر علیه آنتی ژن به عنوان سیستم شناساگر استفاده می شود.
الایزای رقابتی یا مهاری:
در روشهای رقابتی اساس سنجش بر رقابت دو آنتی ژن یا دو آنتی بادی ( که یکی از آن دو نشاندار است) برای اتصال به لیگاند با مقدار محدود استوار است. اگر هر دو آنالیت نشاندار و غیر نشاندار با هم به سیستم اضافه شوند روش را رقابتی می نامند ولی چنانچه ابتدا آنالیت اضافه شده و پس از یک دوره انکوباسیون آنالیت نشاندار اضافه گردد روش را مهاری یا بالکینگ می نامند. در روش مهاری ممکن است در بین 2 مرحله و قبل از اضافه نمودن آنالیت بعدی شستشو انجام شود یا انجام نشود مثال بارز روشهای رقابتی و مهارتی سنجش T3,T4 می باشد. انواع روشهای رقابتی عبارتند از:
الف) روش رقابتی یا مهاری برای انتی ژن:
اساس این روش بر رقابت بین آنتی ژن نشاندار و آنتی ژن موجود در نمونه برای اتصال به یک آنتی بادی اختصاصی کوت شده در چاهک استوار است. در این روش مقدار آنتی بادی کوت شده باید محدود باشد و ملکول سیگنال دهنده همان آنتی ژن نشاندار است, اساس RIA و EIA کلاسیک به همین روش استوار است.
در این روش منحنی پاسخ دوز به صورت معکوس خواهد بود, بدین معنی که آنالیت نشاندار در حضور مقادیر زیادی از آنالیت غیر نشاندار موجود در نمونه به مقدار کمتری به آنتی بادی متصل می شود و در نتیجه سیگنال هم بوجود آمد.
محدوده تعیین آنالیت با این روش ممکن است بوسیله استفاده از مولکول نشاندار با فعالیت اختصاصی زیاد تقویت شود اما حداقل مقدار قابل تشخیص (کمترین مقدار از آنالیت که قابل تشخیص خواهد بود) توسط تمایل آنتی بادی مورد استفاده تعیین می شود, با این وجود غلظتهای خیلی کم از هاپتن ها عموما توسط همین روش قابل تعیین اند و حساس ترین روشی است که می تواند مقدار کمتر fmol را هم تشخیص دهد.
در برخی از موارد نشاندار کردن روی خصوصیات هاپتن اثر می گذارد در نتیجه در روش رقابتی برای تعیین آنتی ژن از یک آنتی بادی نشاندار استفاد می شود, در این نوع از سنجش ها ضروری است که فاز جامد توسط آنتی ژن با مقدار کم و ثابت پوشیده می شود, در این روش آنالیت موجود در نمونه با آنالیت کوت شده در چاهک برای اتصال به آنتی بادی نشاندار رقابت می کند. در اینجا هم منحنی استاندار معکوس است, از این روش بیشتر برای سنجش به روش کمی لومینسانس استفاده می شود.
ب)روش رقابتی برای آنتی بادی:
دراین روش بین دو آنتی بادی یکی در نمونه به صورت غیر نشاندار و یکی به صورت نشاندار شده با آنزیم برای اتصال به یک آنتی ژن فیکس شده در چاهک صورت می پذیرد, بدیهی است که هر چه مقدار آنتی بادی نمونه بیشتر باشد آنتی بادی نشاندار کمتری به چاهکها متصل شده و سیگنال نیز کمتر خواهد بود و در نتیجه منحنی استاندار نیز معکوس می باشد شاخص ترین مثال این روش اندازه گیری HBc (HBc Ab) است.
منبع:
کتاب الایزا:تهیه شده در واحد تحقیق و توسعه شرکت ژیشتاز طب زمان
اساس این روش همان آنتی ژن- آنتی بادی می باشد , با این تفاوت که برای ردیابی واکنش مذکور از آنزیم و واکنش آنزیمی استفاده می شود. در این روش می توان برای ردیابی واکنش به دلخواه آنتی ژن و با آنتی بادی را آنزیم دار, نشاندار ساخت. به عمل نشانه دار سازی , کونژوگاسیون و به مولکول آنزیم دار, کونژو گه آنزیمی گفته می شود.اگر آنتی ژن کونژو گه شود روش را (EIA) می گویند و اگر آنتی بادی کونژو گه شود روش را (IEMA ) می نامند. اساس روش EIA ,رقابت میان آنتی ژن کونژو گه و آنتی ژن آزاد درنمونه مورد سنجش بر سر اتصال به آنتی بادی است. در اینجا نیز میزان کمپلکس آنزیم دار با آنتی ژن آزاد رابطه ی معکوس دارد, بنابراین می توان بسته به نیاز از آنتی بادیهای پلی کلونال و یا منوکلونال استفاده کرد. البته در برخی سنجش ها آنتی بادیهای الیگوکلونال پاسخ بهتری ایجاد می کنند. اگر چند نوع آنتی بادی منوکلونال را با هم مخلوط کنیم, مجموعه ی حاصله را آنتی بادی الیگوکلونال می نامند().
یکی از تفاوتهای RIA با EIA در این است که اغلب انالیت رادیو اکتیو دار از لحاظ ساختمان شیمیایی و ابعاد فیزیکی با آنالیت سرد یکسان بوده و یا تفاوت نا چیزی دارد در EIA آنالیت کونژوگه به آنزیم که اغلب مولکولهای پروتئینی بزرگ هستند، متصل می شود, بنابراین نوع آنتی بادی به کار رفته و شرایط سنجش خصوصا زمان انکوباسیون به گونه ای طراحی می شود که این تفاوت ساختمان و ابعاد بر واکنش آنتی ژن-آنتی بادی اثر سو به جای نگذارد.()
الف: مشاهده توکسوپلاسما در نسج بیوپسی شده (با روش ایمونوسایتوکمیکال )
ب : تلقیح نسج الوده ( بیوپسی یا نمونه تهیه شده در اتوپسی ) به حیوانات آزمایشگاهی حساس
ج : بررسی های ایمنولوژیک آنتی بادی اختصاصی یا آنتی ژن در سرم و مایعات بدن
بیوپسی غدد لنفاوی و بررسی تغییرات هیستوپاتولوژیک مشخص آن یکی از روش های مفید در تشخیص بیماری است. با روش های رنگ آمیزی متداول ، ارگانیسم عامل بیماری به ندرت در نسج دیده می شود اما با استفاده از رنگ آمیزی فلورسنت آنتی بادی در برخی موارد انگل مشاهده شده است .
آزمون های سرولوژیک در تشخیص توکسوپلاسموز:
سابین – فلدمن ( Dye-test) ، ثبوت مکمل ، هماگلوتیناسیون غیرمستقیم و فلورسنت آنتی بادی غیرمستقیم رایج ترین آزمون های سرولوژیک برای تشخیص توکسوپلاسموز هستند در زمان حاضر آزمون الایزا نیز به عنوان یک روش حساس مورد استفاده قرار می گیرد. برخی از روش های سرولوژیک (به خصوص CF و IHA ) به دلیل نیاز به آنتی ژن محلول ، ممکن است به طور ضعیف مثبت ویا حتی منفی باشند و لذا در تشخیص توکسوپلاسموز مادرزادی مفید واقع نمی گردند. تشخیص توکسوپلاسموز حاد براساس روشهای سرولوژیک با مشاهده عیارهای بالارونده آنتی بادی تاییدمیشود زیرا ممکن است عیار آنتی بادی برای سالها پس از عفونت حاد بالا باقی بماند و تشخیص بیماری تنها براساس یک آزمایش سرولوژیک قطعی نیست.
-2آزمون سابین- فلدمن :
چنانچه ارگانیسم های زنده به دست آمده از اگزودای صفاق موش را برای یک ساعت در37درجه و در مجاورت سرم طبیعی نگهداری کنند انگلها متورم شده و با آبی قلیائی شدیدأ رنگ می گیرند.این پدیده اساس آزمون سابین- فلدمن را تشکیل میدهد. انگلهایی که سرم حاوی آنتی بادی در شرایط قبل به آنها اضافه گردد چروکیده و کوچک گشته ، در اثر عمل آنتی بادی و مکمل لیز می شوند و رنگ آبی متیلن را به خود نمی گیرند.
انجام این آزمایش نیاز به سیستم مکمل- پروپردین دارد و لذا از سرم انسان یا خوکچه هندی به این منظور استفاده می گردد. عیار گزارش شده غلظتی از سرم است که در آن نیمی از ارگانیسم ها کشته نشده (رنگ گرفته ) و نیمی دیگر نابود شده اند (رنگ ناپذیر).تشخیص این دو نوع ارگانیسم با کمک فاز میکروسکوپ به آسانی انجام پذیر است.به دلیل نیاز به ارگانیسم زنده برای انجام آزمون ، خطر ابتلای پرسنل ازمایشگاه وجود دارد و لذا باید دقت کافی به کار رود.
براساس توصیه سازمان بهداشت جهانی می توان عیار DT رابرحسب واحد بین المللی در میلی متر مکعب سرم در مقایسه با یک سرم استاندارد شده رفرانس ( 2IU=1:8 ) گزارش نمود.
معمولا یک یا دو هفته پس از عفونت توکسوپلاسمائی عیار DT به آهستگی افزایش می یابد و اغلب دو ماه یا بیشتر طول می کشد تا به حداکثر میزان خود برسد. این حداکثر اغلب معادل یا بیشتر از 300 واحد بین المللی / میلی مترمکعب (معادل یا بیشتر از 1:1000)است و میتواند تا حد 3000 واحد بین المللی / میلی مترمکعب (برابر یا بیشتر از 1:10000)باشد.عیار بالای آنتی بادی برای ماهها یا سالها در خون وجود دارد و در برخی موارد تا 12 سال پس از مرحله حاد عفونت میزان بیش از 3000 واحد بین المللی گزارش شده است. در اکثر موارد پس از گذشت 4تا6ماه عیار آنتی بادی به آهستگی کاهش پیدا می کند و پس از آن در یک حد معین (1:64 تا 1:4) برای تمام عمر مثبت باقی می ماند.
Dye Test 3 :
در انسان معمولأ اختصاصی است و موارد مثبت کاذب به دلیل واکنشهای متقاطع نادر است. در عفونت ناشی از سارکوسیستیس آزمون سابین – فلدمن مثبت می شود اما با استفاده از آزمون ثبوت مکمل می توان عفونت توکسوپلاسمائی را تشخیص داد.
در برخی افراد پس از تزریق خون ( به دلیل حضور آنتی بادی ها در خون شخص اهداء کننده ) موارد مثبت کاذب DT گزارش گردیده است. در چنین مواردی عیار آنتی بادی پائین بوده و در عرض چند ماه نیز آزمون منفی می گردد( 13).
-4آزمون هماگلوتیناسیون غیرمستقیم :
در این روش گلبولهای سرخ حساس شده با آنتی ژن توکسوپلاسما با اضافه کردن سرم حاوی آنتی بادیهای ضد توکسوپلاسما، آگلوتینه می شوند.
آنتی بادی در این آزمایش چندین روز دیرتر از آنتی بادیهای مربوط به DT ظاهر میشود و میتواند عیار آن تاحد آزمایش قبل بالا رود و ضمنا برای زمان طولانی تری در حد بالا باقی می ماند.
از انجا که آنتی بادیهائی که با روش هماگلوتیناسیون ، ثبوت مکمل یا الایزا تشخیص داده میشوند معمولا در زمان طولانی تری نسبت به آنتی بادیهای DT در سرم ظاهر می گردند لذا ارزش کمتری در تشخیص عفونت حاد دارند. این آزمون ها نقش مهمتری در نشان دادن مرحله عفونت دارند بخصوص وقتی که امکان تکرار یک ازمون سرولوژیک در بیمار نباشد. IHAدر اغلب موارد توکسوپلاسموز مادرزادی منفی بوده است و لذا برای تشخیص انواع مادرزادی بیماری توصیه نمی گردد. واکنشهای متقاطع بین توکسوپلاسما و Besnoitia jellisoni در روش هماگلوتیناسیون غیرمستقیم و ثبوت مکمل گزارش شده است(35).
-5آزمون ثبوت مکمل :
آنتی بادیهای ثبوت مکمل به طور عمده در توکسوپلاسموز اکتسابی مطالعه شده است.این آنتی بادیها دیرتر از آنتی کورهای مربوط به DT ظاهر میشوند و در مواردی که عیار آزمون ایمونو فلورسانس و یا DT از قبل بالا و ثابت باشد می تواند مفید واقع شود. یک آزمون ثبوت مکمل منفی که بعدامثبت گردد و یا عیار بالا رونده همراه با عیار بالا وثابت DT نشانه یک عفونت فعال است. این آزمون ممکن است چند سال پس از ابتلا به عفونت منفی گردد و در برخی موارد برای ده سال نیز مثبت باقی مانده است. عیار این آزمایش 1:16 تا 1:256 متغیر می باشد.
از آنجا که آنتی بادیهائی که با روش هماگلوتیناسیون, ثبوت مکمل یا الایزا تشخیص داده می شوند معمولا در زمان طولانی تر
نسبت به آنتی بادیهای DT در سرم ظاهر میگردند لذا ارزش کمتری در تشخیص عفونت حاد دارند. این آزمونها نقش مهمتری در نشان دادن مرحله عفونت دارند به خصوص وقتی که امکان تکرار یک آزمون سرولوژیک در بیمار نباشد.(36)
IHA در اغلب موارد توکسوپلاسموز مادرزادی منفی بوده است و لذا برای تشخیص انواع مادرزادی بیماری توصیه نمی گردد.
-6آزمون پرسی پیتین:
روش دیفوزیون دوبل در آگار ژل با استفاده از سرم بیمار یا مایع داخل چشم در تشخیص برخی از موارد توکسوپلاسموز چشمی و یا توکسوپلاسموز حاد منتشر در بیمارانی که به اختلال سیستم ایمنی دچارهستند ارزشمند است(37).
9آزمون آگلوتیناسیون فولتون:
اکنون به صورت تجارتی وجود دارد. این آزمایش به آنتی بادیها از نوعIgM بسیار حساس است. امکان پیداش آگلوتیناسیون غیر اختصاصی در افراد سالم وجود دارد.
-10آزمون فلورسنت آنتی بادی غیر مستقیم(IFA):
گر چه اکثر محققان برای این آزمون ارزشی معادلDT از نظر اختصاصی بودن قائل هستند ولی واکنش های مثبت کاذب در برخی از سرم ها که حاوی آنتی بادیهای ضد هسته باشند مشاهده می گردد. به این دلیل در بیمارانی که به اختلالات نسوج همبندی(لوپوس منتشر یا آرتریت روما توئید) مبتلا هستند علاوه بر انجام آزمون ایمونوفلورسانس برای تائید وجود بیماری از DT یا IHA باید استفاده شود.
عیار آنتی بادی به هیچ عنوان ارتباطی با شدت بیماری ندارد و در کسانی که نشانه های بالینی ندارند ممکن است عیار آنتی بادی به بیش از 1/25600 نیز برسد. عیار آنتی بادی می تواند برای سالها بالا باقی مانده و سپس تدریجا کاهش یابد.
باید توجه داشت که در هر دو روش DTوIFA بسته به آزمایشگاهی که آزمون در آن انجام می شود پاسخ ها می تواند متفاوت باشد.
آزمایش IgM فلورسنت آنتی بادی روشی حساس برای تایید تشخیص توکسوپلاسموز اکتسابی حاد یا مادرزادی است. به دنبال عفونت اکتسابی عیار IgM سریعا افزایش می یابد و به 1:160 یا بیشتر نیز می رسد.لذا عیار 1:160 یا بیشتر مثبت تلقی می گردد اما باید توجه داشت که عیارهای کمتر نیز احتمال وجود عفونت فعال را رد نمی کند و در تعدادی از آزمایشگاهها عیار 1 یا بیشتر را در بالغان و بیش از 1:2 در نوزادان مثبت تلقی می نمایند. وجود فاکتور روماتوئید موجب می شود که آزمایش به طور کاذب مثبت شود
11روش الایزا((ELISA:
از حساسترین روش های تشخیصی است. آنتی بادیهای ضد هسته و فاکتور روماتوئید در این آزمایش ایجاد اختلال و پاسخ های مثبت کاذب نمی کنند.