عفونت ادراری

عفونت ادراری (UTI) یک اصطلاح عام است برای جایگزینی و رشد عامل بیماری‌زا مانند باکتری در کلیه، مثانه و مجاری ادرار. بسته به محل تجمع عامل بیماری‌زا می‌توانیم از اصطلاحات پیلونفریت (عفونت کلیه)، سیستیت (عفونت مثانه) و اورتریت (عفونت پیشابراه) استفاده کنیم. البته گاه دو یا سه عضو همزمان درگیر هستند.

عامل بیماری‌زا اغلب باکتری به خصوص باکتری‌های گرم منفی مانند اشریشیا کلی هستند. 

علائم بالینی بستگی به عضو درگیر دارد ولی علائم شایع سوزش ادرار، تکرر ادرار، احساس فوریت در دفع ادرار و گاه تب و درد پهلوها هستند. در آزمایش نمونه ادرار بیمار باکتری و گلبول سفید می‌بینیم. وجود باکتری بدون گلبول سفید یا علائم ادراری در بیمار ممکن است به دلیل آلودگی نمونه باشد.

با کشت ادرار اغلب می‌توانیم عامل بیماری‌زا را تشخیص داده بدانیم که به کدام دارو حساس است، البته باید بیمار قبل از اخذ نمونه برای کشت از داروهای آنتی بیوتیک استفاده نکرده باشد. 

درمان در عفونتهای خفیف اغلب سرپایی و با آنتی بیوتیک خوراکی است ولی در موارد شدید به خصوص در پیلونفریت درمان بستری و با آنتی بیوتیک تزریقی است. گاه علاوه بر آنتی بیوتیک برای تخفیف علائم بیمار مانند درد از داروهای دیگر مانند مسکن استفاده می‌شود.

انتخاب آنتی بیوتیک مناسب به عوامل مختلفی مانند عامل احتمالی ایجاد بیماری، نتیجه کشت ادرار و آنتی بیوگرام آن، سن بیمار (تجویز فلوروکینولونهایی مانند سیپروفلوکساسین در کودکان زیر ۱۸ سال ممنوع است)، وضعیت بیمار (مانند حامله یا شیرده بودن، داشتن بیماریهای همزمان قلبی و عروقی یا....) بستگی دارد. 

رعایت بهداشت (به خصوص بهداشت جنسی) و ختنه کردن در دوران نوزادی از میزان ابتلا به عفونت ادراری می‌کاهد. درمان سریع عفونتهای خفیف از بروز پیلونفریت پیشگیری می‌کند. 

منابع

• دورلند فرهنگ پزشکی. تهران  
• داروشناسی کاربردی، دکتر رحمانی